Çameli (Denizli) havzasındaki huntit-hidromanyezit oluşumları ve köken sorunları

Abstract

Huntit ve hidromanyezit oluşumlarına, güneybatı Anadolu'da geniş yayılım sunan Likya Naplarına ait magnezyumca zengin temel kayaçlar üzerinde bulunan Çameli Havzasında rastlanır. Havza dolgusu, Geç Miyosen-Erken Pleyistosen yaşlı Çameli Formasyonundan oluşur. Çameli Formasyonu, karasal kırıntılılardan yapılı Derindere üyesi ve gölsel çökellerden yapılı Değne üyesinden oluşur. Değne üyesi içerisinde Tufa, Kireçtaşı ve Çakıltaşı tabakaları olmak üzere üç ayrı alt birim tanımlanmıştır.Huntit ve hidromanyezit oluşumları Çameli Formasyonunun gölsel çökellerinden oluşan Değne üyesinin en üst kesimlerinde yer alan Kireçtaşı tabakası içerisinde mercek şeklinde gözlenir. Bu minerallere dolomit ve manyezit eşlik eder. Göl sularının Mg/Ca oranındaki değişimler, dolomitik kireçtaşı ve huntit-hidromanyezit ardalanmasını sonuçlar. Hidromanyezit, sığ gölün açık göle geçtiği kesimlerde mikrobiyalite varlığına bağlı olarak çökelir. Huntit ise hidromanyezit içerisindeki boşlukları doldurmasının yanı sıra sığ gölün kenar düzlüklerinde ve geçici karbonat gölcüklerinde çökelmektedir.

The huntite and hydromagnesite occurences are observed in Çameli Basin (SW Anatolia), which formed on the magnesium-rich basement rocks of the Lycian Nappes. Basin fill consists of Late Miocene-Early Pleistocene Çameli formation. Çameli formation occurs from terrestrial clastic deposits of Derindere member and lake deposits of Değne member. Three sub-units are defined in Değne member as Tufa, Limestone and Conglomerate layers.The huntite and hydromagnesite occurences are found as lenses within the Limestone layer of the Değne member. The dolomite and magnesite minerals accompany the occurences. The changes of Mg/Ca ratio in the lake water results the precipitation of dolomitic limestone and huntite-hydromagnesite alternates. The hydromagnesite precipitates at the transition zone between shallow and open-lake environment by the presence of microbialite. It is thought that the huntite precipitates on the lakeshore and ephemeral shallow carbonate ponds.