Batılılaşma sürecinde Türk resmi

Abstract

ÖZET İslam düşünce sinin, doğalcılık yolunda gelişen sanatı bir aldatmaca olarak görmesi nedeniyle »İslam Sana tinin bir nakış ve sembol olmaktan öteye geçemediği Yeniçağ 'da; Batı, Rönesans'ın insana ve doğaya değer veren dünya görüşüyle, madde dünyasını yüceltme çabası içinde olmuştur. Bu bağlam da geleneksel sanatımız olan kitap ressamlığı Onsekizinci yüzyıldaki yenilik girişimlerine kadar sürmüştür, Osmanlı devletinin güçsüzlükten kurtulma çabası i çinde askeri ve teknik alana hizmet etmesi amacıyla resim1 e bir ders olarak gereksinim duyulmuştur, Böylece, üç boyut ve perspektif kurallarını uygulama zorunluluğu, ile resim ala nında gelişme sürecine `girilmiştir. Batı uygarlığının teknik ve endüstri alanındaki üs tünlüğü ve Avrupa devletlerinin birleştikleri sömürge poli tikasıyla birlikte yürüttükleri-üretimlerini de tüketecek leri bir yol olarak-yoğun kültür- propogandası Ondokuzuncu yüzyılın sonlarında Batı zevklerinin yerleşmesine de yo3- a çılmıştır.` Batılılaşma Hareketleri` ile Batı anlayışına uy gun resim yapma düşüncesi Avrupaya öğrenciler gönderilerek geliştirilmeye çalışılmıştır. Bütün bunlar, Rönesans'tan bu yana doğalcılık yolunda gelişen Batı kültürünün, bütün olanak larını tüketip kendine yeni yollar aradığı: bir zamana rast lamaktadır. Batı dünyasında doğalcılık devri de sona ermiş yaratıcılıktan yoksun el ustalığı olarak görülen `akade mizme tepki olarak gelişen açık bava ressamlığı ile `empresyonist ler de, aynı durumda görülmeye, başlanmıştır doğadan uzakla¦*¦¦«* isteği ile girişilen yeni denemeler içinde Batı 'da çoğalan akımlar,Dadaizm, Fütürizm, louvizm ve Ekspresyonizm' den Kü bizm' e kadar uzanmıştır. Batı 'ya gönderilen Asker ressamlarımızın Doğaya Bağlı bir anlayış ile dönükleri, sergi etkinlikleri ve Türkiye de Güzel Sanatlarda öğretim verecek bir okul. kurulması çabaları; o yılların koşulları içirdi `Batılılaşma Sürecinde Türk Resin Sanatlının da oluşum halkalarıdır. İmparatorluğun son yıllarında Empresyonist yolların izlendiği Türk resim sanatı; padişah iradesinin terk edile rek Ulusal varlığını ortaya koyan savaşımı ile Cumhuriyet Dö nemine girilmesiyle birlikte Çağdaş Türk Sanatı olarak yeni bir görünüşe ulaşma çabası içine girmiştir. Hedeflenen çağdaş uygarlık yolunda, çağdaş olmayan akım ların terk edilmesi bir bütün içinde gelişmiş ve kısa sürede akımlar ardarda uygulanmaya başlanmıştır. Kübis t, inşacı ve Eks prasyonist akımları, benimseyenlerin biraraya gelerek grup ha reketleri olarak başladıkları çalışmalar bireysel araştırmala ra doğru yol almıştır. Sanatçıyı doğa taklitçiliğinden kurta rarak özgürlüğe kavuşturan Kavram ressamlığı, Soyutlamanın sınırları genişleten yapısı Cumhuriyet sürecinde en ileri a dımları olarak gelişme ortamı bulmuştur. Çağdaş dünyada, Batı lı anlamda başlayan Türk Resim. Sanatı, güncel noktalarda odak laşan bireysel araştırmalarla etkileşim ve eğilimler olarak çağdaş dünyada olumlu bir yer almak çabalarını sürdürmekrbedi r