Kalite iyileştirme ve geliştirme tekniklerinden olan deney tasarımında istatistiksel modelleme tekniklerinin uygulanması üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Kalite iyileştirme ve geliştirme tekniklerinden olan deney tasarımı, son zamanlarda endüstri alanında oldukça yoğun bir ilgiyle karşılanmıştır. Deney tasarımında, bir ürünün seçilen kalite karakteristiği olan yanıt değişkeni üzerinde önemli etkiye sahip faktörler belirlenir ve bu kalite karakteristiğinin istenilen değerde elde edilebilmesi için söz konusu faktörlerin hangi seviyelerde belirleneceği araştırılır. Bu faktörlerden bazıları kontrol edilebilir (xl,x2,...,xp) olmasına karşın bazıları kontrol edilememektedir (zt,z2,...,Zq ). Kontrol edilemeyen faktörlerden bazılarını deneyin amacına ve fabrika yeteneklerine bağlı olarak kontrol altında tutmak mümkündür. Dışsal değişkenlik kaynaklarından ( z'lerden ) minumum seviyede etkilenen bir süreç geliştirmek amacıyla deney tasarım metodları uygulanmaktadır. Ürün veya süreç kalite karakteristiklerinin ortalama ve varyansının ayn ayrı modellenmesi üzerine yoğunlaşılan bu çalışmada birçok bilim adamının önerdiği modelleme teknikleri üzerine odaklanılmıştır. Yanıt değişkeninin performans ölçütleri olan ortalama ve varyans ile bunlara etki eden tasarım ve gürültü faktörlerinin modellenmesinde çok farklı yaklaşımlar olduğu ortaya çıkmıştır. Modelleme için yapılan bu yaklaşımlara ek olarak burada, yeni bir modelleme yaklaşımı getirilmeye çalışılmıştır. Bu yaklaşımda, a = y0 + yxZı modeli ile gürültü faktörlerinin varyans üzerinde doğrusal bir etkiye sahip olduğu varsayılmış ve Y = Xtfi +cre modeli baz alınarak yeni bir model elde edilmiştir. Ayrıca, oluşturulan yeni modeldeki yanıt değişkeni için ortalama ve varyansın modellenmesinde Pledger'ın uyguladığı yöntem temel alınmıştır. Bu yöntemde, Özellikle varyansın modellenmesinde kullanılan teorem dikkat çekicidir. vı

ABSTRACT The experiment design, which is one of the techniques of quality improvement and development has gained a great interest in the industrial area recently. The factors which have an important effect on the response variable which is a selected quality characteristic of a product are determined in the experiment design, and at what levels the factors in question will be determined is researched in order to obtain the desired value of this quality characteristic. Some of these factors (z1,z2,..., zq) are uncontrollable although some of them are controllable /xx,x2,...,xp). It is possible to take control of some the uncontrollable factors depending on the aim of experiment and the skills of the factory. The methods of experiment design are carried out to develop a process affected from the external variable ( from z's ) at a minimum level. Modelling techniques suggested by many scientists and modelling the mean and the variance of the product or process quality characteristics seperately were focused on in this study. There have been different approaches in modelling the mean and variance which are the response variable of the performance criterions, and the design and noise factors which affect them. In addition to these approaches for modelling, a new modelling approach was presented. In this approach, that a = yQ + y1zi model and noise factors have a direct effect on variance was supposed, and a new model was obtained by taking Y = Xfp +ae as a base. However, the method applied by Pledger was taken as a base in modelling the mean and variance for the response variable in the new model. In this method, the theorem used especially in modelling the variance is striking. Vll T.C. YÜKSEKÖ?RETİM KURDU» DOKÜMANTASYON MEBKGEt