Aktif spor yapmış yaşlı erkek sporcular ve aynı yaş grubu sedanterlerde solunum fonksiyon testlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı solunum fonksiyonları ile yaşlanma, sigara içme ve antrenman arasındaki (geçmişte ve halen yapılan) ilişkileri araştırmaktı. 39-70 yaşlarında, sağlıklı, geçmişte farklı spor branşlarında yer almış, 118 elit erkek sporcu ve aym yaş grubu 47 sedanter erkek denek olarak kullanıldı. Vital kapasite [VC (L)], Zorlu vital kapasite [FVC (L)], 1 saniyedeki zorlu ekspirasyon hacmi [FEVı (L)], FEVı/VC (%), FEVı /FVC (%) ve ekspirasyon tepe akımı [PEF (L/sn)] değerleri Pony Spirometre (Cosmed S.r.l.) ile ölçüldü. İstatistiksel analizde, gruplar arası farklar için ANOVA, ANCOVA ve Post Hock LSD testleri, solunum fonksiyon testleri (SFT) ile bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler için lineer regresyon testi kullanıldı. Tüm solunum testleri yaşla birlikte azaldı. Paket yıl ile FEVI, PEF ve FEVI/VC arasında çok önemli negatif ilişkiler vardı. Şimdiki egzersiz durumu ile VC, FVC, FEVI ve PEF arasında güçlü pozitif ilişkiler saptandı. Vücut kitle indeksi ile sadece VC arasında zayıf ancak anlamlı bir negatif ilişki bulundu. Sigara içmeyenler ve az içenler, çok sigara içenlere göre daha büyük ortalama FEVI ve PEF değerlerine sahipti. Sigara içmeyenlerin ortalama FEVI/VC değeri hem az hem de çok içenlerinkine göre daha yüksekti. Aynı zamanda, sigara içmeyenler, çok içenlerle karşılaştırıldığında daha büyük FEVI /FVC değerlerine sahipti. Sigara içsin içmesin, egzersiz yapanların ortalama FEVI ve PEF' i egzersiz yapmayan sporcular ve sedanterlerin FEVI ve PEF değerlerinden yüksekti. Sonuç olarak yaşla SFT azalır, sigara içme bu olayı olumsuz etkiler. Yapılan spor türünden bağımsız olarak, geçmişte yapılan antrenmanın dinamik SFT üzerine etkisi yoktur, oysa ki yaşlılıkta antrenmanın sürdürülmesi SFT' yi artırır. Dahası bu etki sigara içenlerde bile görülür.

The aim of the present study was to investigate the relations between respiratory functions and aging, smoking, and training (past and current). Totally 118 healthy elite male sportsmen, 39 to 70 years of age, who engaged in different sports in the past and 47 sedentary men of the same age served as subjects. Vital capacity [VC (L)], forced vital capacity [FVC (L)], forced expiratory volume in one second [FEVı (L)], FEVi/VC (%), FEVi/FVC (%) and expiratory peak flow [PEF (Us)] values measured with Pony Spirometer (Cosmed S.r.l.). In statistical analysis, ANOVA, ANCOVA and Post Hock LSD tests for the differences among groups, linear regression test for the relationships between pulmonary function tests (PFTs) and independent variables were used. All PFTs decreased with age. There were significant negative relationships between pack-years and FEVI, PEF, and FEVI/VC. Strong positive relations were found between current training and VC, FVC, FEVI, and PEF. A weak but significant relation was found between body mass index and VC. Non-smokers and low-smokers had greater mean FEVI and PEF values than high-smokers. The mean FEVI /VC value of non-smokers was higher than those of both low- and high-smokers. The non-smokers also had greater mean FEVI/FVC values compared to high-smokers. The mean FEVI and PEF of current trainers, whether they smoke or not, were higher than those of non- training sportsmen and sedentary subjects. As a result, PFTs decreases with age and smoking negatively affects this event. Independently from the sport branch, training in the past has no effect on dynamic PFTs, whereas continuing to training increases PFTs. In addition, this effect is even seen in smokers.