Kamu kurumlarında iç denetim sisteminin yapısı ve mali denetim: Bir örnek uygulama

Abstract

İç denetim, kurumun hedeflerine ulaşmasını sağlayan makul güvence verme ve danışmanlık faaliyetidir. İç denetim aynı zamanda iç kontrol sisteminin de bir parçası olarak, iç kontrol sisteminin yeterliğini ve etkinliğini değerlendirmektedir. Tarih boyunca denetimin gelişimine ve değişimine paralel olarak, iç denetim ilk önce özel sektörde uygulanmaya başlamış, kamu kurumlarına sıçraması daha sonra olmuştur. Türk Kamu Yönetimi?nde kökenleri çok eski olan teftiş sistemi, uygulamada çoğunlukla çeşitli soruşturmaların yapıldığı, özünde soruşturmacı birimler olarak varlığını sürdüren bir sistemdir. Avrupa Birliği ile müzakereler neticesinde, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK) ile iç denetimin kamu kurumlarına girmesinden sonra; mevcut teftiş sisteminin yanında, tamamen kendine özgü uluslararası standartları olan bir denetim sistemiyle de kamu kurumları tanışmış oldular. İç denetimin yanında 5018 Sayılı KMYKK ile getirilen, iç kontrol sistemi, stratejik yönetim, faaliyet raporu gibi bir takım yeni kavramlar da bulunmaktadır. Bunların kamu kurumlarında özümsenmesi şüphesiz zaman alacaktır. Nitekim iç kontrol sistemi kamu kurumlarında daha iyi tesis edilebilirse, iç denetimin gerçekleştireceği sistem denetimlerinin kalitesi daha iyi olacaktır. Mevcut sorunlarının yanında kamu kurumlarındaki iç denetim sistemi, istenen düzeyde olmasa da, geçen 5-6 yıl içerisinde ciddi bir mesafe katetmiştir.Çalışmanın amacı, Türk Kamu Yönetimi?nde iç denetim sisteminin yapısının ve gelişiminin ortaya konularak, bu süreçte yaşanan sorunların ve çözüm önerilerinin dile getirilmesidir. Uygulama örneği olarak, kamu kurumlarında çok önemli bir işlev üstlenen muhasebe ve raporlama işlemlerinin mali denetimi ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Denetim, İç Denetim, Teftiş, İç Kontrol, İç Denetçi, Mali Denetim, Uluslararası İç Denetim Standartları, Kamu İç Denetim Standartları

Internal audit is the giving reaonable assurance and consulting activity which achieve the objectives of the organization. In the same time as a part of the internal control system, internal audit is assessing the adequacy and effectiveness of the internal control system. Throughout history, with in parallel of the development and change of control, internal audit had been implemented first in the private sector and then had been skipped the public institutions. The Inspection system, which is is a very old origins of the Turkish Public Management; in practice, often made of various investigations, in essence, is a system that continues to exist as investigative units. As a result of negotiations with the European Union, after the introduction of internal audit in public institutions with 5018 Public Fiscal Management and Control Code (PFMCC); besides the current inspection system, a control system that is completely unique in the public institutions of international standards are met.Besides internal audit, enacted by the 5018 PFMCC such as a number of new concepts, the internal control system, strategic management and annual report are also available. Certainly these public institutions will take time to assimilate. In fact, better internal control system can be installed in public institutions, the quality of the internal control system controls will be better realized. In addition to the existing problems of the internal audit system in public institutions, but not at the desired level, in the last 5-6 years has made a significant distance.The purpose of the study is to express the problems and propose solutions in this process with put forth the structure and the development of the internal audit system of the Turkish Public Management. As an example of application, financial audits of accounting and reporting procedures, which is a very important function of public institutions, are considered.Keywords: Audit, Internal Audit, Inspection, Internal Control, Internal Auditor, Financial Audit, International Internal Audit Standards, Public Internal Audit Standards