Ceza Hukukunda akıl hastalığının kusur yeteneğine etkisi

Abstract

Günümüzde hemen hemen tüm modern ceza hukuku sistemlerinde, işlenmiş bir fiil nedeniyle doğacak ceza sorumluluğunun temelini, failin suçu işleme iradesi oluşturmaktadır. Failin ceza hukuku kuralları karşısında, bu kuralların emrettiği şekilde davranma imkân ve iktidarı bulunmasına rağmen, kanunu ihlal etme iradesi, onun toplumsal olarak kınanmasına yol açmaktadır. Bu kınama ile birlikte failin gerçekleştirdiği davranış için cezalandırılmasının da önü açılmaktadır. Bu davranışın ceza yaptırımı ile kınanmış olmasının nedeni failin kusurlu hareket etmiş olmasıdır. Failin kusurlu hareket edebilmesi için, kendisinde birtakım özelliklerin bulunması gerekmektedir. Ceza hukukunda bu özellikler, kusur yeteneği kavramı ile ifade edilmektedir.Kural olarak toplum içindeki tüm bireyler kusurlu davranabilmektedir. Ancak ceza hukuku düzeni, bireylerin davranışlarını hukuk kurallarına uygun şekilde yönlendiremeyen kişi gruplarını istisna olarak belirlemektedir. Bu istisna gruplardan birisi de, akıl hastalığı durumudur. Nitekim akıl hastalığı bulunan kişiler, davranışlarının hukuki anlam ve sonuçlarını algılama ya da davranışlarını hukuk kurallarına uygun olarak yönlendirme yetenekleri bulunmamaktadır. Bu nedenledir ki, akıl hastaları davranışları nedeniyle ya hiçbir şekilde cezalandırılamamakta, ya da normal insanlardan daha az bir şekilde cezalandırılmaktadır. Böylece ceza hukuku sisteminde cezalandırılamayan akıl hastaları için, tedavi içerikli tedbirlerin uygulanması yolu öngörülmüştür. Bu tedbirlere hükmedilmesinin nedeni, bir suç işlemiş akıl hastasının, hastalığı nedeniyle ileriki yaşamında da benzer suçları işleme tehlikesi yaratmasıdır. Akıl hastalarına tedavi uygulanarak, bu kişilerin tehlikeliliklerinin önlenmesine çalışılmaktadır.Çalışmanın konusunu kusur yeteneğine etki eden hal olan `akıl hastalığı` kavramı oluşturmaktadır. Bu nedenle çalışmada Türk Ceza Kanunu madde 32 ve 57 kapsamında kusur, kusur yeteneği, akıl hastalarının ceza sorumluluğu, akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri gibi konulara yer verilmiştir.

In today' s World, almost in all modern penal law systems, the base of the criminal responsibility since a committed act which has been constituted by the committing will of perpetrator. Although the perpetrator has the power to act in accordance with the rules of criminal law in the manner prescribed by these rules, the will of violating the law leads to his social denunciation. With this denunciation the punishment is opened in order to attitude which has carried out by perpetrator. The reason of condemn of punishment sanction for this behavior is to acted culpable by perpetrator. For the perpetrator is able to act culpable, he or she needs a number of features. In penal law systems these features are defined as criminal capacity concept. As a rule all individuals in society may act culpable. However, penal law regulation (the order of penal law) has pointed as an exception in people groups out peoples' behavior who are not capable of conduct in accordance with the rules of law. One of exception groups is the mental disease too. Thus, people who have mental disease deprive of perception of intendment of law and results of their behaviors or conduct their behaviors in accordance with the rules of law. That's why, mental patients could not been punished because of their acts or they have been diminished punished according to an ordinary people. In this way, mentally ill offenders who could not been punished in penal law systems, the implementation of measures with therapeutic content has been envisaged. The reason for taking these measures, a crime has been committed by mentally ill offenders are also a danger to commit similar crimes because of their illness in their rest of life. By treating mentally ill offenders, it is tried to prevent dangerousness of these people.The subject of this study is concept of `mental illness` as a effecting reason of culpability. For this reason study includes culpa, culpability, preventive measures for mentally ill offenders within the scope of articles 32 and 57 of the Turkish Criminal Code.