Çoklu Medya görevlerinin bilişsel kontrol yetisi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada günlük yaşamda cep telefonu, bilgisayar, televizyon gibi pek çok teknolojik cihaz sıklıkla eş zamanlı veya aralarında kısa geçişler yapılarak gerçekleştirilen çoklu medya görevlerinin bilişsel kontrol becerisi üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu nedenle, çalışmada çoklu medya görevlerine dayalı bir egzersiz programının bilişsel kontrol performansı üzerindeki etkisinin deneysel bir yönteme dayalı olarak incelenmiştir. Mevcut tez çalışmasında katılımcılar seçkisiz şekilde deney (yüksek ve düşük çoklu medya grubu) ve kontrol gruplarına ayrılmışlardır. Deney grupları iki hafta boyunca düşük çoklu medya grubu 2 ve yüksek çoklu medya grubu 7 saat olacak şekilde çoklu görev uygulaması alırken, kontrol grubu ise 7 saat tekli görev uygulaması gerçekleştirmiştir. Egzersiz programı öncesi ve sonrasında katılımcılar bilişsel kontrol yetisi ölçümüne katılmıştır. Ayrıca katılımcılar son ölçümden yaklaşık bir ay sonrasında takip ölçümüne alınmıştır. Sonuçlara göre sadece çoklu medya görevi egzersizi yapan yüksek çoklu görev grubunda uygulama sonrasında filtreleme, çalışma belleği ve görev geçişi performansı diğer gruplara göre anlamlı şekilde gelişme gösterirken, sürekli dikkat performansı düşüş göstermiştir. Egzersiz programı sonrasında performans değişimi gözlenen bilişsel kontrol becerilerinden sadece filtreleme becerisindeki artış takip ölçümünde etkisini sürdürmüştür. Sonuç olarak, çoklu medya görevi egzersizinin bilişsel kontrol becerisi üzerinde genel olarak pozitif transfer etkisi sağladığı gösterilmiştir. Yüksek çoklu medya grubu özellikle filtreleme becerisi performansında uzun süreli bir gelişim gözlenmiştir. Elde edilen bulgular, literatür bulguları ve çoklu medya görevi hipotezleri kapsamında değerlendirilmiştir.

The purpose of the study is to explore the effect of media multitasking, which is doing by using simultaneously or by switching shortly between technological devices such as in daily life, on cognitive control ability. Therefore, in the study, the effects of a media multitasking training program on cognitive control performance were examined via an experimental method. In this experiment, participants were randomly divided into the experiment (high and low multimedia group) and control groups. Experimental groups performed 2 and 7 hours of multitasking according to the multitasking level for two weeks, and the control group performed 7 hours of single tasks. Participants attended cognitive control ability measures before and after the multitasking training. Follow-up measurement was taken from the participants approximately one month after the experiment period. The results showed that the higher multitasking group improved their filtering, task switching, and working memory performances, but their sustained attention performances were reduced. In the follow-up measure, it is observed that among the cognitive control skills that showed a performance change after the exercise program, only the increase in filtering performance continued. As a result, it has been shown that multitasking exercise generally provides a positive transfer effect on cognitive control ability. A long-term improvement has been observed in filtering ability performance, in the high multitasking group. The findings were discussed in the light of literature findings and media multitasking hypotheses.