Türkçe içerikli haber sitelerinde kullanılabilirlik değerlendirmesi ve analizi

Abstract

Geniş bant internet erişimi olanaklarının yaygınlaşması ve internetin günlük ofis çalışmasınınayrılmaz bir parçası haline gelmesi, haber alma ihtiyacının da ağırlıklı olarak internet üzerindengiderilmesini beraberinde getirmiştir.Türkiye'de de, 90'ların sonundan bu yana ana akım medya öncülüğünde başlayan internetgazeteciliği hızla yaygınlaşmış ve geleneksel medya ile birlikte haber alma ihtiyacınıngiderilmesinde pay edinmiştir. Çalışmanın gerçekleştirildiği dönemde, haftada ortalama 14.000kişi tarafından ziyaret edilen 172 adet haber sitesinin varlığı saptanmıştır.Bu tez kapsamında, bu sitelerin kullanıcı taleplerine cevap verebilme kapasiteleri,kullanılabilirlik ölçümü ile ilgili metodolojilerden faydalanarak ortaya konmaya çalışılmaktadır.Ayrıca, etkileşim özellikleri ve arayüzleri arasındaki benzerlikler de çalışmanın ilgi alanındadır.Çalışmanın gerçekleştirildiği dönemde en çok ziyaretçi aldığı belirlenen 20 adet Türkçe içeriklihaber sitesi, kullanılabilirlik ölçütleri ve arayüz özellikleri açısından, Cognitive Walkthroughmetodolojisinden yola çıkılarak değendirmeye ve analize tabi tutulmuştur. 10 kişilik uzman birtest grubu tarafından sağlanan veriler ile yapılan değerlendirmenin yanı sıra, yine aynı testgrubunun sağladığı empirik veriler ile, 20 kişilik uzman olmayan bir grubundan aynı yollasağlanan verilerin ortalamalarının dağılımları kıyaslamalı olarak ortaya konmuştur.Çalışma sonucunda, ele alınan sitelerin bazılarında kullanılabilirlik ile ilgili problemlererastlanmıştır. Ancak, sitelerin çoğunluğunda yinelenen ve kullanıcıları etkileyen belirgin birsorun görülmemiştir.Çalışma, Türkçe haber siteleri arasındaki görsel ve semantik benzerlikleri de ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Kullanılabilirlik, İnsan Bilgisayar Etkileşimi, Haber Siteleri, CognitiveWalkthrough,

Satisfaction of need in receiving information became an internet based act, by means ofgrowth in high bandwidth internet capabilites and computer becoming a part daily officeprofessions.Since 90?s, internet journalism leaded by main stream media became very popular in Turkey,to satisfy the the information receiving needs just beside the conventional media. At theperiod of this study, 172 sites were online, publishing Turkish news content to 14.000 weeklyvisitors.20 sites; which appeared to be the most visited Turkish news web sites during the period ofstudy; are evaluated and analysed through the perspective of usability metrics and interfacelayouts.These study tries to establish the capability of these sites in terms of usability evaluationmethodologies, priorly the Cognitive Walkthrough methodology. Furthermore, interactionspecifications and interface layouts of these sites are also in the interest area of the study.Besides the data supplied by a test group of expert 10 users, empirical data supplied by agroup of 20 novice users and 10 expert users are evaluated and tested for significance incomparison to their means.At the end of the study, few of the sites have been detected to have some minor usabilityproblems, but there is no serious usability problems consistently appeared on most of thesites.The study also establishes the visual and semantic similarities in Turkish news web sites.Keywords: Usability, Human-Computer Interaction, News Sites, Cognitive Walkthrough,