İstanbul trafiğindeki ticari taksilerin maliyet açısından olumsuz etkileri

Abstract

İstanbul'un en büyük problemlerinden biri ulaşım ve trafik sorunudur. İstanbul'daki yolculukların ulaşım türlerine dağılımı incelendiğinde kent içi yolculukların büyük bir bölümünün karayolu taşımacılığı ile yapıldığı, bu taşımanın yarıya yakın kısmını ise düşük kapasiteli taşıma araçlarının oluşturduğu görülmektedir. Trafikte taşıdıkları yolcu sayısı ile ters orantılı bir yoğunluk yaratan söz konusu araçlarla yapılan taşımacılık, İstanbul'da yaşanan trafik sıkışıklığının başlıca nedenlerinden birini oluşturmaktadır. Özellikle trafiğin yoğun olduğu saatlerde trafikte boş gezmek suretiyle müşteri arayan taksilerin sebep olduğu trafik tıkanıklığı, mevcut trafik içinde seyreden tüm diğer araçları biraz daha yavaşlatmakta, hızdaki bu değişime paralel olarak taksiler de dahil olmak üzere tüm kullanıcıların yakıt sarfiyatları artmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul'daki ticari taksilerin trafikteki seyirleri esnasında tükettikleri yakıt miktarları analiz edilerek, özellikle trafikte gelişi güzel boş gezişlerinden kaynaklanan yakıt tüketim maliyetlerini azaltmak için gerek işletmecilik anlayışı açısından gerekli düzenlemelerin yapılması, gerekse alternatif yakıt ve teknolojilerin kullanılması suretiyle maliyetlerin azaltılması için önerilerde bulunulmuştur.

Transportation and traffic issue is one of the biggest problems in İstanbul city. When travels in İstanbul analyzed according to mode of transport, it seems that major portion of inner city/urban transports is road transport and almost half of those made via low-capacity vehicles. One of the main reasons of traffic congestion in İstanbul is transportation made by cars causing intensity in traffic which was inversely related to number of passengers they carry. In particular, cruising taxis looking for a new fare lead to traffic congestion and slow other cars in traffic down. Consequently, fuel consumption of all vehicles, including taxis, increases due to that change in speed. In this study, the fuel quantities consumed by taxis have been analysed and some proposals were made to reduce the costs of fuel consumption, especially arising from taxis travelling idle in traffic, by means of using alternative fuels and technologies as well as making necessary arrangements in terms of business sense.