Marmaray Projesi ve üç boyutlu etkisi

Abstract

ÖZETMARMARAY PROJESİ VE ÜÇ BOYUTLU ETKİSİMetin AkbaşKentsel Sistemler ve Ulaştırma YönetimiTez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Muammer KANTARCINisan 2012, 197 sayfaİstanbul Metropolünde dayanılmaz hale gelen karayolu trafik sıkışıklığı, fosil türevi yakıtlardan kaynaklanan çevresel etki, arazi kullanımı dezavantajı ve ekonomik kayıplara neden olması bakımından karayolu ulaşımıyla birlikte, raylı ulaşım sistemlerinin giderek artan bir yoğunlukla toplu taşımacılıkta kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Önümüzdeki yirmi senelik süre içerisinde Marmaray Projesi ile birlikte mevcut raylı sistemlerde dahil olmak üzere, İstanbul 400 kilometreyi aşkın raylı sistem ağına sahip olacaktır.İstanbul'un ender konumu nedeniyle yakalar arası geçiş (Boğaz Geçişi) tarih boyunca arzulanır olmuştur. Boğaz Demiryolu Geçişine yönelik olarak ilk geniş kapsamlı fizibilite etüdü 1987 yılında hazırlanmış, hazırlanan etüt 1995-1998 yılları arası güncellenmiştir. Yapılan yeni çalışmalarda elde edilen sonuçlar daha önce elde edilmiş olan sonuçların doğruluğunu kanıtlamış ve projenin, İstanbul'da çalışan ve yaşayan insanlara birçok avantaj sunacağını ve şehirdeki trafik sıkışıklığıyla ilgili olarak hızla artan sorunları azaltacağını ortaya çıkarması nedeniyle yapılmasına karar verilmiştir. Boğaz Geçişi sayesinde Asya ile Avrupa Yakası ulaşımını kesintisiz sağlayan bir raylı toplu taşım projesi olan Marmaray Projesinin tanıtımı tezin ilk dört bölümünde yer almaktadır.Bu çalışmada özgün olarak türel dağılımda birim yolculuğun maliyetini hesaplama açısından arazi kullanımının önemini vurgulamak amacıyla yolculuk / bin metrekare arazi kullanımı boyutunda yeni bir parametre önerisi yapılmıştır. Bu parametreye göre İstanbul kent içi ulaşımında raylı sistem ve karayolu ulaşımının performansları karşılaştırılmıştır.Tezin diğer bölümlerinde, Projenin inşaat aşamasında ve işletimi sürecinde; çevre, trafik sıkışıklığı, insan sağlığı, ekonomik arazi kullanımı, kültürel mirasa etkileri ve devam eden projelerle etkileşiminden oluşan yerel boyutu daha detaylı olmak üzere incelenmiş; ulusal ve uluslararası boyutları ise yolcu ve yük taşımacılığı açısından ele alınmıştır. Böylece tezin bütününde Marmaray Projesi ve üç boyutlu etkisi değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Toplu Ulaşım, Boğaz Geçişi, Batırma Tünel, Tünel, Etki

ABSTRACTMARMARAY PROJECT AND THREE-DİMENSİONAL EFFECTMetin AkbaşUrban Systems and Transportation ManagementSupervisor : PhD. Eng. Muammer KANTARCIApril 2012, 197 PagesHighway traffic congestion, which has recently become unbearable in the metropolis of Istanbul, causes enviromental impact which results from fossil-derived fuels, disadvantages of land use and also economic losses. So, the highway traffic congestion makes the use of railway transportation necessary besides highway transportation in an increasing intensity; such as light rail and tram system. Istanbul city will have more than 400 kilometers of rail network with Marmaray Project within next twenty years, including existing rail systems.Due to the rare position of Istanbul, the transition between its two sides has historically desirable(Bosphorus Crossing). First fisibility study with respect to Bosphorus Railway Crossing was prepared in 1987 and it was renewed in 1995 to 1998. Due to the rare position of Istanbul, the transition between its two sides has historically desirable. First fisibility study with respect to Bosphorus Railway Crossing was prepared in 1987 and it was renewed in 1995 to 1998. It is decided that the project would be conducted as it woudl offer many advantages for people living and working in Istanbul and also for traffic congestion which has rapidly been growing. Presentation of the Marmaray Project, which is a railway transit system project that provides continuous access between Asian and European Sides with Bosphorus Tube Crossing, is placed in the four parts of the thesis.In this study, specifically a new parameter is proposed in order to emphasize the importance of trip/1000 m2 land use for calculating unit cost ot the trip by modal-split. According to this parameter for İstanbul urban transport, performance of rail and highway transportations are compared.In other parts of the thesis, enviromental impact, traffic congestion, human health, economic area usage, cultural heritage impacts of the project and local aspects due to its interaction with other ongoing projects in the duration of construction and operation are reviewed; national and international aspects are handled from passenger and freight transportation point of view. As a result, the Marmaray Project and its three-dimensional impact has been examined and evaluated in the entire thesis.KeyWords: Urban Transport, Bosphorus Crossing, Immersed Tunnel, Tunnel, Effect.