Hareketsizlik stresinin ratlarda eritrosit deformabilitesi üzerine etkileri

Abstract

78 7. ÖZET Hemoreolojik yönden eritrosit deformabilitesinin azalması, hematolojik hastalıklar yanında çeşitli fizyolojik ve fizyopatolojik şartlarda da önemli bir risk faktörüdür. Amacımız, hareketsizlik stresinin eritrosit deformabilitesi üzerine etkilerini incelemek ve bunun eritrosit ömrü ile kapiller fonksiyonu ne ölçüde etkileyebileceğine dikkat çekmektir. Çalışmamızda 35 adet erişkin erkek Swiss Albino rat kullanılmıştır. Yedişerli 5 gruba ayrılan ratlardan birinci grup kontrol grubunu oluşturmuştur. İkinci grup ratlardan alınan kan örnekleri ise glutaraldehit ile inkübe edilmiştir (Grup G). Deney grubu hayvanlar ise üç gruba ayrılmıştır. Bunlardan Grup I' e 6 saat, Grup II ye 18 saat Grup lir e ise 24 saat hareketsizlik stresi uygulanmıştır. Stres79 süreleri sonunda alınan kan örneklerinde eritrositer parametreler kontrol ve Grup G ile karşılaştırmıştır. Stres gruplarında lökosit ve eritrosit sayıları artmış, hemoglobin ve hematokrit değerleri yükselmiştir. Eritrositer indekslerden sadece MCV de önemli bir artış saptanmıştır. Bütün gruplardan hazırlanan eritrosit süspansiyonlarında, filtrasyon öncesi ve sonrası eritrosit sayısı ve çapı, MCV, MCHC değerleri, yüzey alanı/volüm oranları ile % hemoliz miktarları karşılaştırıldı. Kontrole göre bütün deney gruplarında yüzey alanı/volüm oranı azalmış, % hemoliz miktarı ise artmıştır. Ayrıca 5 /ım çaplı porlardan filtre edilmeleri sırasında, Grup G ve stres grubu süspansiyonlarda rölatif akış oranı (RFR) azalmış rölatif filtrasyon zamanı (RFT) artmış ve rölatif direnç (Rreı) değerleri ise önemli oranda yükselmiştir. Ayrıca uygulanan hareketsizlik stresi eritrosit morfolojisini de değiştirmekte ve normal diskosit şekillerinin kısmen bozulmasına yol açmaktadır. Ancak bu olayın kısmen reversible olduğu dikkati çekmektedir. Sonuç olarak, bütün bu değişiklikler, hareketsizlik stresinin eritrositlerin deformabilite yeteneklerini azalttığını göstermektedir.

80 8.SUMMARY In respect to hemorheology, decrease in erythrocyte deformability is an important rise factor in various physiological and physiophatological conditions besides hematological diseases. The purpose of the present study was to investigate the effects of immobilization stress on erythrocyte deformability. Thirty five adult male Swiss albino rats were subjected to the present study. Rats were divided into 5 groups including 7 animals in each and the first one served as control group. Blood samples of the second group rats were incubated with glutaraldehit (Group G). Animals in the other three groups, which are experimental ones (Group I, II and III), were subjected to immobilization stress (6h, 18 h and 24 h, respectively). In blood samples obtained at the end of31 stressperiods erythrocyte parameters were compared with those of the control group and group G. In stress groups leucocyte and erythrocyte counts and hemoglobin and hematocrit values increased. There was a significant increase in MCV but not in the other erythrocyte indices. In erythrocyte suspensions prepared from all groups, erythrocyte count and diameter, MCV and MCHC values, surface area/volume rations and % hemolyse amounts were compared. As compared the controls, surface area/volume rations decreased, whereas % hemolyse increased in all the experimental groups. In addition, while they were being filtered from membrans having 5 /im pore diameter, in suspensions of Group G and stress groups relative flow ratio decreased whereas relative filtration time and relative resistance values are significantly enhanced. Besides, Immobilization stress has also changed erythrocyte morphology and partly caused alterations in normal discoid form. However this event is in part reversible. As a result, all these changes show that immobilization stress decrease the ability of erythrocyte deformability.