Kronik böbrek yetmezliğinde protein oksidasyonu

Abstract

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİNDE PROTEİN OKSİDASYONU ÖZET Kronik böbrek yetmezliği (KBY)'nde oksidatif stresin varlığını göstermek ve diyaliz (hemodiyaliz, periton diyalizi) tedavisinin oksidatif strese katkısını araştırmak amacıyla; yaşları 20-60 yıl arasında değişen, son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) tanısı konulan toplam 108 hasta (51 kadın, 57 erkek) ve 40 sağlıklı kişi (16 K, 24 E) çalışmaya alındı. Hastalar, henüz diyaliz tedavisine alınmayıp konservatif tedavi uygulanan (SDBY grubu; 15 K, 15 E), sürekli ayaktan periton diyalizi uygulanan (SAPD grubu; 14 K, 22 E) ve hemodiyalize giren (HD grubu; 22 K, 20 E) hastalar şeklinde, üç gruba ayrıldı. Sadece HD grubundan iki kez (diyaliz öncesi ve sonrası) olmak üzere, tüm gruplardan elde edilen plazma örneklerinde, miyeloperoksidaz (MPO) aktivitesi, ileri oksidasyon protein ürünleri (AOPP) ile protein karbonil bileşikleri (PCC) ve tiyol düzeyleriyle total plazma oksidasyonu (TPO) tayin edildi. Kontrole göre, tüm hasta (total, erkek, kadın) gruplarında, MPO aktivitesi (total ve kadın SDBY grubunda istatistiki önemi olmasa da), TPO, AOPP ve PCC (erkek SDBY ve SAPD grubu dışında) değerleri daha yüksek; buna karşılık tiyol seviyeleri daha düşük bulundu. Total hasta grupları birbirleriyle karşılaştırıldığında; SDBY ve SAPD grupları arasında bir farkın olmadığı görüldü. HD grubunda, SAPD ve SDBY gruplarına göre PCC, AOPP ve TPO seviyelerinin; sadece SDBY grubuna göre MPO aktivitesinin daha yüksek olduğu gözlendi. Tiyol seviyeleri bakımından gruplar arasında fark olmadığı belirlendi. Hemodiyaliz tedavisinden sonra, hastalarda tiyol düzeylerinin arttığı; TPO ile AOPP değerlerinin azaldığı; MPO ve PCC değerlerinin değişmediği belirlendi. Sonuç olarak; diyaliz tedavisi alan ve almayan tüm SDBY hastalarında gözlenen oksidatif stresin başlıca kaynağının, MPO katalizli oksidatif reaksiyonlar olduğu; HD'ye göre SAPD tedavisinin hastalara daha az zarar verdiği söylenebilir. Anahtar kelimeler: Son dönem böbrek yetmezliği, diyaliz, oksidatif stres, protein oksidasyonu.

PROTEIN OXIDATION IN CHRONIC RENAL FAILURE ABSTARCT The objectives were to indicate the presence of oxidative stress in chronic renal failure (CRF) and to investigate the contribution of dialysis (hemodialysis, peritoneal dialysis) treatment to oxidative stress by including 108 patients (51 females, 57 males) diagnosed as end-stage renal disease (ESRD), aged 20-60 years and 40 healthy subjects (16 F, 24 M) as controls into the study. The patients were divided into three groups as who were carried out conservative treatment without dialysis treatment (ESRD group; 15 F, 15 M), were applied continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD group; 14 F, 22 M), and were carried out hemodialysis treatment (HD group; 22 F, 20 M)., Myeloperoxidase (MPO) activity, advanced oxidation protein products (AOPP), protein carbonyl compounds (PCC), thiol levels and total plazma oxidisability were measured in plasma samples obtained from all groups, only twice HD group (pre- and post- dialysis). When compared to controls, MPO activity (even if it's not statistical important in total and female ESRD groups), TPO, AOPP, and PCC (not including of male ESRD and CAPD groups) levels were found to be higher; but thiol levels lower in all patient groups (total, female, male). There was no significant difference between ESRD and CAPD groups; higher PCC, AOPP and TPO levels were observed in HD group than both of groups; MPO activity in HD group were higher than that of only ESRD group; thiol levels were found to be similar in all patient groups, when these groups compared to each others. Increased thiol levels and decreased TPO and AOPP levels but unchanged MPO and PCC levels were observed in HD group after hemodialysis treatment. In conclusion, MPO-catalysed oxidative reactions may be the main source of the oxidative stress observed in all ESRD patients treated with or without dialysis, and SAPD treatment may be less harmful than HD for ESRD patients. Key words: End-stage renal failure, dialysis, oxidative stress, protein oxidation.