Nevşehir İli Uçhisar kasabasında yaşayan bireylerde kanser risk faktörleri ve erken tanı belirtilerinin saptanması

Abstract

Nevşehir ili Uçhisar kasabasında yaşayan bireylerde kanser risk faktörleri ve erken tanı belirtilerinin saptanması konulu araştırma tanımlayıcı olarak planlanmış ve uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini Uçhisar kasabasındaki 2200 hane oluşturmaktadır. Örneğin seçiminde ev halkı tespit fişleri kullanılarak basit rasgele örnekleme yöntemi ile 351 hane örneğe alınmıştır. Hanelerde görüşmenin kiminle yapılacağına karar vermek için evde bulunan erişkinlere bir numara verilerek basit rasgele sayılar tablosu yardımıyla seçim yapılmıştır. Verilerin toplanmasında anket formu kullanılmış olup verilerin değerlendirilmesi bilgisayar ortamında yapılmıştır. Verilerin analizinde yüzdelik sayılar kullanılmıştır^ Araştırmamızın sonucunda bireylerin kendi ifadelerine göre tamamında kansere ilişkin bir veya birden fazla risk faktörü ve erken tanı belirtisi bulunduğu saptanmıştır. Ayrıca araştırma kapsamına alınan bireylerin akrabalarında en çok görülen kanser türlerinin akciğer (%30), mide (%18.5) ve baş boyun (%8.2) kanserleri olduğu saptanmıştır. Uçhisar' da en önemli risk faktörü olarak uzun süre güneş altında kalma (%83.5), obesite (%66.1) ve üzüm bağında çalışma (%80.6) olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgulara dayanarak kansere ilişkin bilgi verilmesi, üzüm bağında çalışanların çalışma sırasında ağız ve burunlarını örtüyle kapatmaları, fazla kilo alımından kaçınmaları gibi konularda önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Kanser, risk faktörleri, erken tanı

Determining the risk factors and early diagnosis of cancer in people who live in Uçhisar, a town of Nevşehir was planned and carried out descriptively. In this research main population is based on 2200 families that live in municipality of Uçhisar town. While choosing sample, 351 household were accepted using household forms with simple random technique. In order to choose the person to be interviewed, a number was given to each adult in the family and simple random numbers table was used for selection. A questionnaire was used for collection of data, and the collected data was evaluated by computer. In the analysis process percentage were used. Results derived from the statements of the people indicates that all the people interviewed had at least one risk factor and a possible early diagnosis symptom of cancer. It is determined that the most common cancer species encountered in Uçhisar populace are lung ca (%30), stomach ca (%18.5) and head-neck câ (%8.2). It was seen that staying under the sun for a long time, obesity and working in the wineyard are important risk factors of cancer in Uçhisar. According to these findings a few suggestion are given concerning about; informing people of cancer, veiling faces (esp. ears and mouth) of workers in wineyards, avoiding putting on weight.Key Words: Cancer, Risk factors, Early diagnosis