Erkek yavru sıçanlarda sosyal izolasyon stresinin öğrenmeye etkisi

Abstract

IV ERKEK YAVRU SIÇANLARDA SOSYAL İZOLASYON STRESİNİN ÖĞRENMEYE ETKİSİ ÖZET Öğrenme kompleks bir fonksiyondur ve fizyolojik koşullardaki değişikliklerden etkilenir. Bu nedenle de organizmanın iç ve dış ortamını bozan, dinamik durumu rahatsız eden stresin özellikle de endokrin sistem ve sinir sisteminde biyokimyasal ve fonksiyonel değişikliklere neden olup organizmada çeşitli komplikasyonlara yol açarken öğrenmeyi de etkileyeceği düşünülür. Ancak organizma her hangi bir stresle karşı karşıya kaldığında vereceği tepkiler çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu çalışmada erkek yavru sıçanlarda 21 günlük sosyal izolasyon stresinin öğrenme üzerine etkisi araştırıldı. Çalışma; 5'i ön denemede, 10'u kontrol ve 10'u sosyal izolasyon grubunda olmak üzere toplam 25 adet 28 günlük Wistar albino erkek yavru sıçan ile gerçekleştirildi. Sıçanlar günde dört saat olmak üzere 21 gün süreyle ayn ayrı kafeslerde barındırılarak sosyal izolasyon stresine maruz bırakıldılar. Sosyal izolasyon süresi sonunda sıçanların yer bulmayı öğrenmeleri Morris Su Tankı deneyleri ile test edildi.Üç günlük öğrenme dönemi sonunda 4.gün öğrenmenin test edilmesi deneyleri yapıldı. Öğrenmenin değerlendirilmesi için sıçanların kaçış platformunu bulma süreleri ve platformlu yarı alanda geçirdikleri sürenin toplam sürenin %'si cinsinden değerleri istatistiksel olarak analiz edildi. İstatistiksel değerlendirmelerde günler arası farklılıklar tekrarlı ölçümlerde ANOVA; günler arası ikili karşılaştırmalar ise Bonferroni testi ile yapıldı. Gruplar arası karşılaştırmalarda ise Unpaired-t testi kullanıldı. Anlamlılık seviyesi için p<0.05 olarak kabul edildi. Bulguların grup içi karşılaştırmalarında günler arası fark anlamlı (p<0.05), gruplar arası karşılaştırmalarında ise fark anlamsız bulundu ( p> 0.05). Sonuç olarak 21 günlük ılımlı sosyal izolasyon stresinin erkek yavru sıçanlarda öğrenmeyi etkilemediği gözlendi ve stresin öğrenme üzerindeki etkisinin stresin şiddeti ve süresi ile ilişkili olabileceği kanısına varıldı. Anahtar kelimeler: Sosyal izolasyon, öğrenme, sıçan, Morris Su Tankı, stres

THE EFFECT OF SOCIAL ISOLATION STRESS ON LEARNING IN MALE JUVENILE RATS ABSTRACT Learning is a complex function and it is influenced from variation of physiological conditions. So, it is thought that the stress which damages inside and outside environment and the dynamic situation of the organism and causes biochemical and functional changes in neuro-endocrine system affects learning when it causes many complications in organism. But when organism come to face to face any stress, the reaction given by organism changes. In this study, it was investigated searched the effect of social isolation stress on learning in male juvenile rats which were 21 days old. The study was done with 25 Wistar Albino male juvenile rats which were 28 days old. Five of them were at preexperiment group, 10 of them were at control group and 10 of them were at social isolation group. The rats were experienced social isolation stress during 21 days. At the end of this period, learning was tested at Morris Water Maze if they learn to find the place. After a three day learning period, learning test was done at fourth day. The total duration of time spent to find the platform and the duration of time spent in half area of the tank including the platform in a value representing the percentage in the total time were compared statistically within and between the rats included in the control and social isolation experiment groups so as to assess the effect of social isolation stress on the ability of learning position in rats. The comparasion on the learning phase for learning performances displayed on each day within groups was statistically analysed by means of repeated measurament with the ANOVA test and Benferroni Test whereas the test phase was compaired between groups with the Unpaired-t Test. P<0,05 was accepted for significant level. As a result, it was found that social isolation stres, at applied for 21 days, is not affect on learning in male juvenile rats and it was concluded that the effect of stress on learning is related to period and degree of the stress. Key words: Social isolation, learning, rats, Morris Water Maze, stress