Kadınlara iyotlu tuz konusunda verilen eğitimin bilgi davranış ve çocuklardaki idrar iyot düzeyine etkisi

Abstract

IVKADINLARA YOTLU TUZ KONUSUNDA VER LEN EĞ T M NB LG , DAVRANIŞ VE ÇOCUKLARDAK DRAR YOT DÜZEY NE ETK SÖZETKayseri ili Servet Yazar Sağlık Ocağı Bölgesinde gerçekleştirilen müdahale özellikli buçalışmada; kadınlara iyotlu tuz konusunda verilen eğitimin bilgi, davranış ve çocuklardaki idrariyot düzeyine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Bölgede iyotlu tuz kullanma oranı %63,9 kabul edilerek örneklem hacmi belirlendi ve rastgeleörnekleme yöntemi ile 900 hane seçilerek araştırma kapsamına alındı. Ulaşılabilen 804 (%89,3)hane ziyaret edilerek yetişkin kadınlara 34 sorudan oluşan anket formu uygulandı. Kaya tuzukullanan 142 hanedeki 6-12 yaş arası 64 çocuk ve bunlara yaş ve cinsiyet yönünden eş aynısayıda iyotlu tuz kullanan çocuk seçildi. Her iki gruptan ulaşılabilen 60'ar çocuktan idrarörnekleri alındı, boy, ağırlık, üst kol çevresi ölçümü ve palpasyon yöntemi ile guatr muayenesiyapıldı. drarda iyot ölçümü spektrofotometrik yöntemle yapıldı. Tiroidin büyüklüğü DünyaSağlık Örgütü'nün sınıflamasına göre değerlendirildi. Boy, ağırlık ve üst kol çevresiortalamaları karşılaştırıldı.Kaya tuzu kullanan 142 hane her grupta 30'ar çocuk olacak şekilde kontrol ve müdahale grubuolmak üzere ayrıldı. Müdahale grubundan ulaşılabilen 66 hane ziyaret edilerek kadınlara, iyot,iyot eksikliği, iyotlu tuz ve yararları, saklanma ve kullanma şekli konusunda birebir eğitimverildi.ki aylık bekleme süresinin ardından kontrol ve müdahale grubundaki kadınlara eğitim sonrasıanketi uygulandı ve çocuklardan ikinci idrar örnekleri alındı.Araştırma kapsamındaki hanelerin %77,8'i sadece iyotlu tuz kullanmakta olup kadınların eğitimdüzeyleri ve aylık gelir düzeyleri iyotlu tuz kullanmayı olumlu etkileyen faktörlerdir.Araştırma grubundaki çocukların %32,5'inde ağır iyot yetersizliği mevcuttur. Tüm çocukların%20,8'inde idrar iyot düzeyleri yeterli bulunmuştur.Eğitimden sonra; müdahale grubunda iyotlu tuz kullanma anlamlı olarak artmış olup iyotlu tuzukullanma ve saklama davranışı ile iyotlu tuz ve guatra ilişkin bilgi düzeylerinde anlamlıyükselme saptanmıştır.drar iyot ortalamaları ise müdahale grubunda 4,66±5,81µg/dl'den 12,58±8,56µg/dl'ye(p<0,01), kontrol grubunda 5,11±6,70µg/dl'den, 9,77±7,96µg/dl'ye (p<0,01) yükselmiş ancakgruplar arasında fark bulunamamıştır.Anahtar kelimeler: yotlu tuz, Sağlık eğitimi, Bilgi, Davranış, drar iyot düzeyi

VTHE EFFECT OF THE EDUCATION GIVEN TO WOMEN ABOUT IODIZED SALTON KNOWLEDGE, BEHAVIOUR AND LEVEL OF IODINE IN CHILDREN?S URINEABSTRACTIn this study, conducted in the area of Servet Yazar Health Center in Kayseri; the effect of theeducation given to the women about iodized salt on knowledge, attitude and the level of iodinein children?s urine has been investigated.By assuming that the proportion of use of the iodized salt in the region is 63,9%, sample sizehas been determined and by random sampling, 900 households have been chosen for theinvestigation. 804 households (89,3%) have been reached and the adult women have beenapplied to a form of questionnaire consisting of 34-item questions. 64 children between the agesof 6-12 in the 142 households using uniodized salt and the children of the same number whoalso use iodized salt -who are equal to these in age and sex-have been chosen for the study.Urine samples of the 60 children from both groups have been taken and the examination ofgoitre has been done by palpation and height, weight, measurement of upper arm circumferencehave been measured. The analyses of urine iodine were done by spectrofotometric method.Thyroid has been evaluated according to the classification of World Health Organization. Theaverages of height, weight and circumference of upper arm have been compared. The 142households using uniodized salt have been divided into two group as the control and theintervention group, each group consisting of 30 children. 66 households could have beenreached from the intervention group have been visited and the women have been educated faceto face on iodine, lack of iodine, iodized salt and it?s benefits and ways of storage and use.Fallowing a duration for two months, the women in the control and intervention groups havebeen applied to the post-education questionnaire and the second urine samples from the childrenhave been taken.%77,8 of hausehold in the research extension uses only iodine salt. Education of women andmonthly income state are positively effecting factors of iodine salt use. %32,5 of Children in theresearch group have severe iodine defficiency. %20,8of all children have sufficient urine iodinelevel. After the education given, in the intervention group using iodine salt has increasedsignificantly and the habit of using and keeping iodized salt properly and in their level ofknowledge related to iodized salt and goitre has been detected a significant increase. The meanurine iodine level in the intervention group have increased from 4,66±5,81µg/dl to12,58±8,56µg/dl (p<0,01), in the control group from 5,11±6,70µg/dl to 9,77±7,96µg/dl(p<0,01), but no differences between the groups have been detected.Key words: Iodized salt, Health education, Knowledge, Behaviour, Urine iodine level