Kayseri il merkezinde sağlık hizmetlerinin kullanımı ve algılanan sağlık ile ilişkisi

Abstract

IVKAYSER L MERKEZ NDE SAĞLIK H ZMETLER N N KULLANIMI VEALGILANAN SAĞLIK LE L ŞK SÖZETTanımlayıcı nitelikteki bu araştırma, Kayseri il merkezinde yaşayan bireylerin sağlık hizmetlerikullanım düzeyini ve etkileyen faktörleri belirlemek, 15 yaş ve üzeri kişilerde algılanan sağlıklahizmet kullanımı arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır.Örnekleme 7 Merkez Sağlık Ocağından Ev Halkı Tespit Fişleri yardımıyla ve basit rastgeleörnekleme tekniği ile seçilen 1880 kişi alınmıştır. Veri toplama aracı olarak anket formu veNottingham Sağlık Profili (NHP) kullanılmıştır.Son bir yıl içinde sağlık hizmeti kullananım oranı %79.6, başvuru ortalaması 5.0±5.4'dür.Kamu hastanelerine başvurular (%49.9) Özel sağlık kuruluşlarına başvurulara (%13.2) göredaha yüksektir. Sosyal güvence, yakınlık ve ucuzluk erişimi kolaylaştıran; bekleme ve muayenesüresi, personelin olumsuz davranışı erişimi güçleştiren temel faktörlerdir. Hastalara karşı ilgilive güleryüzlü davranan personel, doğru tanı, uygun tedavi hastaların en önemli beklentileriarasındadır.Araştırma grubunun %44.0'ı genel sağlık durumunu ?kötü? olarak belirtmiştir. Genel sağlıkdurumu kötü olanların NHP skor ortalamaları daha yüksektir. NHP skor ortalaması 30.0 ± 23.2olup, en yüksek skorlar enerji (49.0±41.1) ve duygusal reaksiyonlar (41.7±32.1) boyutunda, endüşük skor fiziksel hareketlilik (19.8±23.6) boyutunda saptanmıştır. Kişilerin mevcut sağlıkdurumu nedeniyle en fazla iş yaşamı , en az tatil aktiviteleri etkilenmiştir.Genel sağlık durumu kötü, NHP skorları yüksek, sağlık durumu nedeniyle günlük yaşamaktiviteleri etkilenen kişilerin başvuru oranları daha yüksektir. Algılanan sağlığı olumsuzetkileyen değişkenler aynı zamanda hizmet kullanımını artıran faktörlerdir. Genel sağlık algısıolumsuz kadınlar, 65 yaş ve üzeri kişiler, dul ve boşanmışlar, hiç öğrenim görmeyenler, kronikhastalığı olanlar daha fazla başvuruda bulunmuşlardır. Aylık gelir ve sosyal güvence algılanansağlıktan bağımsız olarak başvuruları artıran diğer faktörlerdir.Anahtar kelimeler : Sağlık hizmetleri, kullanım, algılanan sağlık düzeyi

VUTILIZATION OF THE HEALTH SERVICES IN THE CENTER OF KAYSERI ANDITS RELATIONSHIP WITH PERCEIVED HEALTH STATUSABSTRACTThis descriptive study was carried out in order to determine the level of health serviceutilization of people living in the center of Kayseri and the various factors that affect it, and toexamine the relationship among 15 and over aged people between self-perceived health statusand using health services.A sample of 1880 people who were selected through family health cards and by SimpleRandom Sampling Method from 7 health centers in Kayseri. As a data collecting tool, aquestionnaire and Nottingham Health profile were used.In the last year, health service utilization level was 79.6 % and the mean application numberwas 5.0+5.4. The rate of applications to the public hospitals was higher (%49.9) than those ofprivate medical institutions (%13.2). Social security, closeness and cheapness were the basicfactors which made access to hospitals easier; waiting and physical examination time, and thenegative approach of the staff were the factors which made applications to the hospitals moredifficult. Personnel appearing interested in the patient as well as friendly personnel, accuratediagnosis and appropriate treatment were among the most important expectations of thepatients.Of the research group 44.0 % of them were reported that their general health condition wasbad. The mean NHP scores were also higher for people whose general health condition was bad.The mean of NHP score was 30.0+23.2 and the highest scores were determined in the energy(49.0±41.1) and in emotional reactions (41.7±32.1); and the lowest score was in the physicalmobility (19.8+23.6). Because of the people?s current health condition, work life activities wereaffected the most, and holiday activities were affected the least.People whose general health condition was bad, NHP scores were high, and who were affectedfrom the activities of the daily life because of their health condition showed a higher rate ofapplication. The variables that negatively affected the perceived health were also the factors thatincreased the utilization of health services. Women whose general health perception were poor,people aged 65 and over, divorced and widowed people, illiterates, and people with a chronicdisease applied more than others. Income per month and social security were among the otherfactors that increased the number of applications independently from the perceived health status.Keywords: Health services, utilization, perceived health status