Yüksek irtifada yapılan egzersizin

Abstract

Bu çalışmanın amacı yüksek irtifada oluşan geçici kısmı oksijen basıncındaki azalmanın, egzersiz ile birlikte mikronükleus sıklığı üzerine etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Çalışma grubu Erciyes Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulunda öğrenim gören, benzer yaş ve fiziksel özellikleri içeren yaş ortalamaları 23,35 ± 1,66 yıl, boy ortalamaları 168,20 ± 7,32 cm, vücut ağırlıkları 60,05 ± 8,76 kg, VKİ 21,12 ± 2,17 kg/m2 olan 10 kız ve 10 erkek toplam 20 kişiden oluşturuldu. Araştırmaya katılan kişilere Erciyes Dağında (2200-2500m) konaklamaları sağlanarak, 5 gün süreyle 3 saat kayak egzersizi yaptırıldı.1. gün ve 5. gün oksijen doygunluğu, sistolik-diastolik kan basıncı, kalp atım sayısı ve kan örnekleri alındı.Kızlar ve erkekler arasındaki, kalp atım sayıları, sistolik-diastolik kan basınçları ve oksijen doygunluğu farklılıklarını ortaya koymak için Independet Sample Test, 1. gün ve 5. gün değerlerini karşılaştırmak için Paried Sample Test kullanıldı.MN sıklığı ile cinsiyet ilişkisi Linear regreasyon analiziyle değerlendirildi.Yapılan istatistiksel analiz sonucunda 1. gün hem kızların hem de erkeklerin egzersiz öncesi ve egzersizden hemen sonra sistolik ve diastolik kan basınçları arasında fark bulunmazken (p>0,05), oksijen doygunluklarının egzersiz sonrası azaldığı, kalp atım sayılarının egzersiz sonrası önemli ölçüde arttığı bulundu(p<0,05). Beş gün sonra hem kızların hem de erkeklerin egzersiz öncesi ölçülen sistolik, diastolik kan basınçları, kalp atım sayıları ve oksijen doygunlukları açısından birinci güne göre farklı olmadığı bulunurken (p > 0,05), egzersiz sonrası kızlarda 5.gün sistolik kan basınçlarının ve oksijen doygunluklarının 1. gün egzersiz sonrasına göre arttığı (p<0,05), erkeklerde 5.gün sistolik kan basınçlarının ve kalp atım sayısının, 1. gün egzersiz sonrasına göre yükseldiği bulundu (p<0,05). 1. gün ve 5. gün egzersiz öncesi MN değerleri ile 3 saat egzersiz sonrası MN değerleri istatistiksel olarak karşılaştırıldığında MN değerleri arasında fark olmadığı bulundu (p>0,05). Ancak yüksek irtifada 5.gün egzersiz öncesi ve sonrası elde edilen MN sıklıklarının 1. gün egzersiz öncesi ve sonrası elde edilen MN sıklıkları ile karşılaştırıldığında, 5. gün elde edilen MN sıklıklarında 1. güne göre önemli bir artış olduğu bulundu (p<0,001).Çalışmamızın bulguları; yüksek irtifanın DNA'da hasarlanmalara yol açtığını ve mutajenik etkisinin olabileceğini işaret etmektedir.Anahtar kelimeler: Yüksek irtifa, hipoksi, DNA hasarı, Mikronukleus

The aim of this work is to study effects of acute hypoxia on micronucleus frequency during exercise. Study group was formed with students of Erciyes University Vocational School of Physical Education and Sports. Students were within similar age and fitness range, mean age 23,35 ± 1,66 year, mean height 168,20 ± 7,32 cm, mean body mass 60,05 ± 8,76 kg, body mass index 21,12 ± 2,17 kg/m2 ,10 female and 10 male totally 20 students were included in the study. All students were stayed at Mount Erciyes (2200-2500m) and exercised ski, 3 hours a day for 5 days. 1st day and 5th day oxygen saturation, systolic and diastolic blood pressures, heart rate were measured and blood samples were collected. In order to analyze heart rate, systolic and diastolic blood pressures, oxygen saturation between male and female groups Independent Sample Test was used. Paired sample test was used to compare 1st and 5th day data. Linear regression analyses were used to analyze micronucleus frequency between male and female students. After analyzing data with statistical methods, in the first day no statistically significant difference was observed before and after exercise in systolic and diastolic blood pressures between male and female groups(p>0,05), oxygen saturation decreased after exercise, heart rate increased after exercise (p<0,05). In the fifth day between male and female groups systolic and diastolic blood pressures, heart rate and oxygen saturation showed no significant difference compared to 1st day (p > 0,05), after exercise in female group in 5th day systolic blood pressure and oxygen saturation increased compared to 1st day post exercise period (p<0,05), in male group 5th day systolic blood pressures and heart rate increased compared to 1st day post exercise period (p<0,05). 1st day 5th day post exercise micronucleus frequencies and after 3 hours exercise micronucleus frequencies when compared statistically no statistically significant difference was observed (p>0,05). However after 5 days exercise at high altitude, micronucleus frequencies when compared to 1st day pre and post exercise micronucleus frequencies showed very significant increase(p<0,001). Results of our study clearly shows that high altitude causes DNA damage and may have mutagenic effects.Keywords: High altitude, hypoxia, DNA damage, micronucleus