Davranışsal iktisat bağlamında karar vericilerin risk davranışlarının deneysel analizi

Abstract

Günümüzde, davranışsal iktisadın, standart iktisat teorilerini psikolojik temellere oturtarak, bu teorileri daha gerçekçi ve daha açıklanabilir şekilde sunduğunu iktisat çevrelerinin büyük çoğunluğu kabul etmektedir. Bu sebeple, psikolojik temellere dayalı kurulan varsayım ve modellerin iktisadi davranışları daha güçlü bir şekilde analiz edeceği, modellerin böylece daha güçlü olacağı ve oluşturulan bu modeller ile daha güçlü iktisat politikaları geliştirileceğine inanılmaktadır.Yapılan çalışma, iktisadi bireyin davranışlarını standart iktisat teorilerinde kabul edilen rasyonellik varsayımından hareketle aslında bireyin davranışlarının tam rasyonel olmadığını ve bilişsel kapasitesinin sınırlı olduğundan yola çıkmaktadır. Çalışma ile rasyonellik varsayımını sorgularken asıl amaç, standart iktisat teorilerine tamamen karşı çıkmak değildir.Aksine standart iktisat teorisini deneysel yöntemler ışığında daha gerçekçi öngörülerle desteklemek hedeflenmektedir.Çalışma kapsamında ana akım iktisat ve davranışsal iktisattaki temel varsayım ve kavramlar ele alınıp karşılaştırılıp, ana akım iktisadın psikolojik temelleri, davranışsal ve ana akım iktisadın geçmişten günümüze kadar olan süreçleri ve davranışsal iktisat literatüründeki temel konular detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Son olarak, zihinsel muhasebe olgularından `House Money Etkisi` olgusunu, davranışsal oyun türlerinden ültimatom oyunu yardımıyla deneysel olarak analiz edilmiştir. Deney sonuçlarında paranın kazanılma şekline göre ültimatom oyununda sunulan teklif oranlarında farklılık görülmektedir. Yapılan ültimatom oyunu sonucunda house money etkisini destekleyen bulgular elde edilmiştir.

Today, behavioral economics is based on standard economic theories, the majority accepts these theories more realistically and more explainable. For this reason, it is believed that hypothesis and models established based on psychological bases will analyze economic behaviors in a more acceptably, more solid models will be created and more powerful economic policies will be developed with these models.The aim of this study is to find out the behavior of the economic individual from the assumption of rationality accepted in the standard economic theories and to show that the behavior of the individual is not completely rational and the cognitive capacity is limited. When the assumption of rationality which is the starting point of behavioral economics is questioned, the main aim is not to completely disagree with standard economic theories. On the contrary, it is aimed to support the standard economic theory with a more realistic prediction in the light of experimental methods.Scope of the study, basic assumptions and concepts in mainstream economics and behavioral economics examined and compared. The basic issues in the psychological foundations of mainstream economics, the processes of behavioral and mainstream economics from the past to the present day, and the behavioral economics literature discussed in detail. Finally, the phenomenon of `House Money Effect` from mental accounting cases was experimentally analyzed with the help of ultimatum game.There is a difference in the bid rates offered in the ultimatum game according to the way of earning money in the experiment results. As a result of the ultimatum game, findings were obtained that support house money effect.