Pensilvanya Üniversitesi Koku Ayırtetme Testi`nin (UPSIT) Türkiye toplumunda uygulaması

Abstract

Giriş:Olfaktör fonksiyonun değerlendirilmesi klinik uygulamada ülkemizde genellikle ihmal edilmektedir. Pensilvanya Koku Ayırtetme Testi (UPSIT), Kuzey Amerika toplumu normlarına dayanan, 500.000'den fazla kişide uygulanmış, günümüzde olfaktor fonksiyonun değerlendirilmesinde en yaygın olarak kullanılan subjektif koku testidir. UPSIT, hasta test skorlarının kendi yaş grubundaki normatif değerlerle karşılaştırılması ile yapılan bir testtir. UPSIT testinin ülkemiz kliniklerinde kullanımına en büyük kısıtlama, bu testin Türkiye popülasyonuna uygun olup olmadığının bilinmemesidir. Koku tanınması, kültürel uygunluk ve aşinalık gerektirmesi nedeniyle Amerika-tabanlı skorlama ve tanı kriterlerinin uygulanması olfaktör fonksiyonu değerlendirmede yetersiz kalmaktadır.Amaç:Bu çalışmada, UPSIT testini sağlıklı Türkiye gönüllülerine uygulayarak elde edilen skorların Amerikan normatif değerleriyle karşılaştırılması ile Türkiye popülasyonuna uygun olup olmadığını değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Materyal ve Metod :UPSIT testi yaşları 20 ile 49 arasında değişen (ortalama 31.48±8.72) 'ü 22'si erkek (%44), 28'i kadın (%56) olmak üzere toplam 50 sağlıklı gönüllüye uygulandı. UPSIT testi öncesinde detaylı kulak burun boğaz muayeneleri yapılarak olfaktör bozukluğa yol açabilecek patoloji saptanan gönüllüler çalışma dışı bırakıldı. Aynı gün içinde UPSIT koku identifikasyon testi ve Connecticut koku testi yapılarak koku testi skorları istatistiki olarak değerlendirildi.Bulgular:Test uygulanan 50 kişi, 40 soruda ortalama 21.38±4.68 doğru cevap verdi. Test uygulanan 28 kadın gönüllü, 40 soruyu ortalama 21.55 ± 4.4 doğru cevapladı. Test uygulanan 22 erkek gönüllü, 40 soruyu ortalama 21.14 ± 5.1 doğru cevapladı. Test sonuçlarına göre en çok ayırt edilebilen kokular sırasıyla, soğan (%98), çam ağacı (%92), nane şekeri (%90), doğalgaz (%88) ve muz (%80) kokularıydı. En az ayırt edilebilen kokular ise turşu (%12), kiraz (%18), çikolata (%18) kokularıydı.Sonuç:UPSIT testi, Türk popülasyonun olfaktör fonksiyonunu değerlendirmede yetersiz kalmaktadır. Çalışmamızda ortalama doğru cevaplama skoru olan 21/40 Amerikan normatif skorları ile karşılaştırıldığında `şiddetli mikrosmik' olarak değerlendirilmektedir. Klinik pratikte UPSIT testinin içerdiği bir çok kokunun Türkiye popülasyonunda aşina olunmadığı görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Koku, Koku Testi, Olfaktör Fonksiyonlar

Aim: University of Pennsylvania Smell Identification Test (UPSIT) is an odor identification test for evaluation of olfactory function. The aim of this study was to investigate whether UPSIT clinical olfactory function test is suitable to assess olfactory function in Turkish population.Materials and Methods: Fifty healthy Turkish volunteers [(22 males (44 %), 28 females (56 %)] with ages ranging from 20 to 49 were included in the study. UPSIT and CCCRC tests were carried out for each individual separately.Results: Mean CCCRC test score of 50 volunteers was 6.33 ± 0.588 out of 7. Volunteers correctly identified 21.38±4.68 odors out of 40 in UPSIT test. The odors identified best were respectively onion (98 %), pine (92 %), mint (90 %), gasoline (88 %) and banana (80 %). The least identified odors were dill pickle (12 %), cherry (18 %) and chocolate (18 %). Root beer (32 %) and cheddar cheese (34 %) were among the odors least identified correctly. Although scores 35 to 40 are evaluated as normosmia, healthy Turkish volunteers were able to identify correctly 21/40 odors which was diagnosed as `severe microsmia? based on normative American percentile values.Conclusions: UPSIT test is inadequate, as is, for evaluation of olfactory function in Turkish population. Our results suggest that UPSIT test contains odors that are unfamiliar to Turkish population.Keywords: Smell, Smell Test, Olfactory Functions