William Golding`in ilk dönem romanlarına eleştirel bir yaklaşım

Abstract

William Golding ingiliz Edebiyatçıda önde gelen çağdaş yazarlardan biridir. Edebi kariyeri teknik özellikler açısından farklılık gösteren iki döneme ayrılır. Çalışmamızda ilk dönem romanlarını, Lord of the Flies, The Inheritors, Pincher Martin, Free Fall ve The Spire, hem teknik hemde tematik açıdan inceledik. Ilk dönem romanlarında Golding'in uygarlığın insanı temelden etkilediği veya çocuk masumiyeti gibi geleneksel inançları ele alıp bunları ters yüz ettiğini vermeye çalıştık. Golding'e göre insan ruhu iki temel unsurdan oluşur: iyilik ve kötülük. Ancak Golding'in insanlarını siyah ve beyaz diye kesin yargılarla sınıflandırmak okuyucuyu yanılgıya düşürür, insan her iki unsurun birleşimidir ve bir `microcosm` oluşturur. Uygun ortamlarda bu unsurlardan biri egemen unsur olarak insanı yönlendirir. Almanya'da Nazizm hareketinin ortaya çıkması gibi. Bu `microcosmic` hareketin `macrocosmic` alana yansımış şeklidir. Golding'e göre evren de zıt kutuplardan oluşmuş bir alandır. Hem insan hem de toplum akıl ile duygunun, fizik ile ruhun, uygarlıkla ilkelliğin çarpıştığı kavramlar zinciridir, insan aklıyla katışıksız akılcılığa karşı durabilmelidir. Sade akılcılık yada bilimsellik insana kuru ve yetersiz bir bakış açısı kazandırır, oysa bilimin yanında ruh da vardır, insan bu ikinci ve önemli unsuru hesaba katmaz ve içinde var olan karanlığı inkar ederse, yaşam mücadelesinde bocalamaya başlar. Tann'dan uzaklaşır, O'nu anlayamadığı için O'ndan korkar. Tanrı'nın verdiği özgür irade ile O'nu reddeder; böylece kendi cehennemini yaratır. Golding romanlarında bu cehennemi ve insanlığın düşüşünü değişik zaman ve mekan boyutlarında etkili bir şekilde yansıtmıştır, insan kendi içinde var olan iyilik potansiyelini kullanarak karanlık unsuru etkisiz hale getirebilir. Golding romanlarında karşımıza bir ahlakçı görüntüsünde çıkmakla beraber hiç bir zaman vaaz vermez, insanlık durumunu kendine özgü tekniklerle ortaya koyar ve okuyucuyu kendi durumunu farketmesi için zorlar. Çözümler üretmez, ancak çözüme götürecek yollan ima eder. Kullandığı ekonomik dil okuyucuyu imge dünyasının içine çeker. Temayla bağlantılı olarak, dil, her ne kadar yalın gibi görünse de, son derece zengin ve kapsamlı simgelerle yüklüdür. Genellikle üçüncü şahıs anlatım tekniği ile anlattığı romanlarında - Free Fall birinci şahıs anlatımındadır - bakış açısı her zaman sınırlıdır. Okuyucu bakış açısındaki eksikliği tamamlamak durumundadır. Üçüncün şahıs bakış açısından zaman zaman birinci şahıs bakış açısına ani geçişler romandaki harekete bir ivme kazandırır. Çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Golding'in eserleri, düşünce dünyası ve etkilendiği kaynaklar hakkında bilgi vermeyi uygun gördük. Eserlerin teknik yapısını içeren ikinci bölümde eserlerin formu, her bir romanın kendi içindeki bütünlüğü ve romanlar arasındaki bağlantı, dili, bakış açısı, zaman ve mekan kavramlarını inceledik. Üçüncü bölümde eserlerin tematik yapısını yansıtmaya çalıştık. Bunu yaparken tematik öğelerle kişiler aynı başlık altında, temayı aydınlatan imgeler ayrı bir başlık altında incelemeye özen gösterdik. Daha önce yaptığımız araştırma sonucunda Türkiye'de Golding'in Lord of the Flies dışında hiç bir eseri üzerinde doktora düzeyinde tamamlanmış bir çalışma olmadığı neticesinden yola çıkarak yaptığımız çalışmanın bu önemli yazarı anlamada okuyucuya ışık tutacağı inancındayız.