Basra imamlarının kıraatları ve hüccetleri

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ BASRA İMAMLARININ KIRAATLARI VE HÜCCETLERİ Necdet ÇA?IL Danışman: Yrd. Doç. Dr. Necati TETİK 1995, SAYFA: 284 Jüri: Yrd. Doç. Dr. Necati TETİK Bu çalışmada Basra ekolünün kıraat özellikleri üzerinde duruldu. Bu ekolün iki büyük temsilcisi olan Ebû Amr Zebbân b. El-Alâ' ve Ya'kûb el- Hadremî, tezin ağırlık noktasını oluşturdular. Kıraaatcı olmalarının yansıra iki meşhur gramerci olan bu âlimlerin hayatı, yaşadıkları dönem, ilmî şahsiyetleri, kıraattaki yerleri, hocaları ve talebeleri üzerinde duruldu. Basra ekolünün sâhib olduğu kıraatin, diğer kıraat ekolleriyle birleşen ve ayrılan noktalan tesbit edilirken, Arap dilinin arzettiği lehçe farklılığının, Kur'ân tilâvetine ne şekilde yansıdığı, kıraati nasıl etkilediği hususu araştırıldı. Kavram olarak `Kur'ân` ve `Kıraat` kelimelerinin taşıdığı lügavî ve ıstılahı (terimsel) manalar, geniş bir biçimde ele alınarak,.bu iki kelimenin filolojik ve etimolojik tahlilleri yapıldı. Ayrıca, Basra kıraatıyla, gramer ve fıkıh ilmi arasındaki alâkaya kısmen işaret etmenin yanı sıra, bu kıraatin hüccetleri; yani, yaşayan bir dil olarak Arap lügatma uygunluğu araştırıldı ve bu kıraatttan örnekler sunuldu.

ABSTRACT Master Thesis Necdet ÇA?IL Supervisor: Assoc Prof. Dr. Necati TETÎK 1995, Page: 284 Jury: Assoc.Prof. Dr. Necati TETİK A STUDY ON THE CHARACTERISTICS OF BASRA SCHOOL OF READING KUR' AN BASED ON GRAMMATICAL EVIDENCES This study attempts to investigate the characteristics of the system of reading of Kur'ân introduced by the Basra School. The primary emphasis is placed on Abu Amr Zebban b. al'Alâ and Yakub al'Hadremî, the most well- known representatives of this school, who appeared to be prominent grammarians as well as readers. The main chapter of the present study is devoted to their life-stories, their scholarly features, their place in the history of reading Kur'an and to the established facts about their masters and disciples.The common and different features of Basra system and those of other schools an compared and cotrasted. We have also tried to establish how different dialects of the Arabic language are reflected and to what extent they influenced on reading systems. On the other hand, the denotative and connotative meanings of the words `Kur'an` and `reading` and their etymological and philological origin have been investigated. The present study also aims at finding out the links between this reading system and Arabic grammer and the foundations of Fiqh, followed by a presentation of some significant examples of this reading system, pointing out the evidences of its conformity with Arabic lexicography.