Psikolojik açıdan ölüm ve dini inanç ilişkisi

Abstract

özet Bu araştırma ölüm korkusunu etkileyen faktörler ve özellikle din ile ölüm korkusu arasında ne tür bir ilişkinin bulunduğunu ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için önce konunun teorik zemini hazırlanmış, daha sonra `dindarlık` ve `ölüm korkusu` seviyelerini ölçmek için kullanılacak olan ölçeklerin adaptasyonu yapılmıştır. Bu ölçeklerle deneklerin dindarlık ve ölüm kaygısı seviyelerinin sayışa! değerlere dönüştürülmesi amaçlanmıştır. Adaptasyonu yapılan bu ölçekler, ölümle ilgili tutumları da ortaya çıkarabilecek birtakım ilave maddelerle birlikte, 17-87 yaş arası değişik iş ve meslek gruplarına mensup kişilere tesadüfi örneklem yoluyla uygulanmıştır. Sonuçlar değişik yaş, cinsiyet, meslek vb gruplarına göre ölüm kaygısı seviyesinin değiştiğini ortaya koymuştur. Ayrıca ölüm kaygısı ile dindarlığın dahili boyutu arasında negatif bir korelasyon olacağını öngören temel hipotezle birlikte, diğer hipotezlerin çoğunluğu desteklenmiştir. Diğer taraftan ölüm kaygısıyla ilgili olarak, ölüm düşüncesi ve ölüm korkusunu etkileyen faktörler tespit edilerek bunların insanların hayatlarına nasıl yansıdığı üzerinde durulmuştur. Ayrıca deneklerin ölümle ilgili tavırları da tespit edilerek, bu tavırların araştırma öncesi ortaya konan hipotezleri desteklediği görülmüştür. Yine deneklerin mezar ziyaretinin sikliği tespit edilerek, mezar ziyaretinin insan hayatına olan etkisi ile ilgili bulgular elde edilmiş ve bu bulgular, elde edilen diğer bulgular gibi yorumlanmıştır.

IV ABSTRACT Ph.D. Thesis IN PSYCHOLOGICAL RESPECT THE RELATION BETWEEN DEATH AND RELIGIOUS BELIEF Faruk KARACA Supervisor: Yrd. Doç. Dr. A. Vahit İMAMOGLU 1997 -PAGE: 267 Jury : Yrd. Doç. Dr. A.Vahit İMAMOGLU This investigation has been done to difane what kind of correlation there is between religion and the fear of death and the factors affecting the fear of death. To do this, first the subject was theoretically examined later, the adaptation of the scales wich will measure the levels of religiousness and fear of death. With this scales it was aimed to convert the religiousness and fear of death levels of the subjects to numeric values. These adopted scales with several items wich could discover that attitudes about death have been ramdomly applied to the people between 17-87 year old and from different jobs and business group. The results have shown that the level of fear of death differed according to the age, sex, and business groups of the subjects. In addition to this, the basic hypothesis which claims a negative correlation between the fear of death and the intrinsic religiousness and most of other hypotheses were supported. On the other side, concerning the fear of death, the factors affecting the fear of death and the thought of death were found and how these factors reflect to human life were investigated. Moreover, the attitiudes of the subjects about death have been discovered and it has been seen that these attitudes have supported the pre-research hypoteses. Also, the frequency of the subjects' grave visits have been found and the findings about the grave visits and their effecets on human life have been brought to light and these findings as well as the others have been interpreted.