Modern yönetim yaklaşımı açısından demokratik liderlik ve demokrasi anlayışı

Abstract

ÖZET MODERN YÖNETİM YAKLAŞIMI AÇISINDAN DEMOKRATİK LİDERLİK VE DEMOKRASİ ANLAYIŞI Kutluhan YAZICI Danışman : Doç.Dr. NuruHah GENÇ 1997 JÜRİ :Bu çalışmanın amacı; yönetim olgusunun iki temel değişkeni olan yönetici ve yönetilen ikilisinin, örgütlerin başansı açısından çok önemli bir rolü sahiplendiği günümüzde; yönetsel süreci tarihsel derinliklerinden alarak modem çağa taşımak ve modem örgütlerin (siyasal, sosyal, endüstriyel v.s) büyüdüğü, belirli alanlarda uzmanlaştığı ve toplumların globalleşmeye gittiği; bu zaman diliminde birçok yönetim sorunlarının da buna paralele olarak ortaya çıkışı ve bu sorunlann yönetimde liderlik anlayışı üzerinde yeniden durulması gereğini ortaya çıkarması gibi bir sonucu endüstriyel örgütler açısından değerlendirmek ve bu değerlendirmeye temel teşkil edeceğine inanılan demokrasi anlayışını siyasi örgütler açısından ele alarak endüstriyel örgütlere ne şekilde yansıdığını kuramsal olarak tesbit etmektir. Tez, beş ana bölümden oluşmaktadır, ilk dört bölümde ortaya koyulacak olan kuramsal değerlendirmeler; yöneten-yönetilen ikilisinin örgütler açısından başanyı simgeler bir noktaya: ulaşmasında modem örgüt liderlerinin kullanabileceği davranışsal ve* yönetsel bir teknik^ bir yaklaşım,bir benimseyiş hale gelen demokrasinin yönetsel süreç ve yönetim biliminin evrimine peralel olarak kazandığı ve insanların, toplumlann bireysel ve kollektif bilinçlerinde hangi anlamlarda şekillendiği üzerine oturtulacaktır. Son bölümde ise ilk dört bölümde yapılan değerlendirmelerin ışığı altında endüstriyel örgütlerde yöneten-yönetilen ilişkisinin demokrasiyle ifadelendirilmesinin boyutları iradelenecektir. Tez çalışmasının birinci bölümünde tez konusu ile ilgili temel kavramlar tanım ve kapsamlar ile verilmeye çalışılmıştır. Bu bölümde; yönetim, siyasal sistem, demokrasi, liderlik, katılmalı yönetim ve endüstriyel demokrasi tanım ve kapsamları ile aktarılmıştır. Tez çalışmasının ikinci bölümünde; örgütler açısından ve yönetim bilimi açısından yönetsel sürecin geçirdiği evrimi açıklayan yaklaşımlar irdelenerek modem yönetim yaklaşımı üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde; modem çağın insanları ve toplumlarının bireysel ve kollektif bilinçlerinde siyasi anlamıyla şekillenen demokrasi, yönetsel süreç çerçevesinde bu siyasi anlamıyla iradelenmektedir. Demokrasinin felsefesi, çeşitleri ve evrensel nitelikteki olmazsa olmazlannı oluşturan ilke ve kurumlan üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde, örgütlerin başarısı açısından çok önemli bir rolü üstlenmiş bulunan yönetici liderlerinin, izleyicilerle (astlarla) olan ilişkilerinde davranışsal ve yönetsel bir teknik, bir yaklaşım, bir benimseyiş olarak ele alabilecekleri demokrasi, liderlik süreci ile ilişkilendirilmektedir.Bu bölümde, liderlik ile ilgili düşünürlerin görüşleri anlatılmıştır. Bu bölümde aynca, demokrasinin liderlik anlayışına getirmiş olduğu açılımlar ışığı altında demokratik liderliğin diğer liderlik tarzları ile karşılaştırılması verilmiştir. Beşinci bölümde, ilk dört bölümde; yönetsel süreç, liderlik anlayışı ve örgütler açısından kazandığı anlamlar ışığında demokrasinin endüstriyel örgütler ve yönetici-liderieri için yüklendiği anlamlar irdelenmiştir. Bu bölümde endüstriyel örgütler ve çevre ilişkisinin demokratik anlamlan ile endüstriyel örgütlerin demokratik eğilimlere yönelmesini etkileyen faktörler üzerindeidurulmuştunSonuç kısmında; endüstriyel örgütler ve yöneticilerinin astlarıyla olan ilişkilerinde; demokrasi olgu ve anlayışından, davranışsal ve yönetsel bir teknik olarak yararlanabileceği ve örgütün verimliliği ve etkinliğinin arttırılmasında astların performanslarının arttırılmasında yöneticilerin demokratik liderliği benimsemeleri gereği noktasında öneriler sunulmaya çalışılmıştır.

SUMMARY Master Thesis THE CONCEPT OF DEMOCRATIC LEADERSHIP AND DEMOCRACY FROM THE ASPECT OF MODERN MANAGEMENT APPROACH Kutluhan YAZICI Supervisor: Asst.Prof.Dr.Nurullah GENÇ 1997 JURY :The objective of this study; at preseni, when the pair of manager and the managed, two basic varioldes of the moagement, have possessed a very significant role in terms of the success of the organizations; is to carry the managerial process finom the depths of the past fonvard to the modern age; in this period when modem organizations (political, social, industrial, ete.) have grown and specialized in certain fields and societies have tended to globaiization, to evaluate from the aspect of industrial organizations the result that severalproblems of management have occurred in parallel to it and that these problems have brought into light the need to re- emphasize the concegt of leadership in management; and to determine theoretical how the concegt of democracy is reflected: on the industrial organizations by considering; from the? aspecb of political organizationss the concept of democnacy that is?believed to form the basis for this evalvation.This thesis consists of five sections. Theoretical evaluations to be maintained in the first four sections are going to buut uponthe meanings which democracy has gained in parallel to the evolution of manaoerial process and management science and in which meanings it is shaped in the individual and collective minds of peaple and societies. Democracy has come to be adapted as a behaviicral and managerial technigue and approach in the pair of the managing the managed reaching a point representative of success for the organizations. İn the first section of our stady, we have aimed to give the detinitions and details of the basic concepts related to the subject of the thesis. İn this section; monogement political system, democracy, leadership, participotory management and industrial democracy have been given in definition and detiais. İn the second section: we have emphasized the modem monogement approach by examining the approaches that accaunt for the evolution of the managerial process from the aspects of management science and organizations. İn the thrid section; shaped politically in the minds of the indivudal and collective minds of the societies and of the menof the modem age, democracy has been examined within the managerial process through its political meaning. We have emphasized the democracy in its philosophy and varieties as well as the principles and institutions that constitute the essesence of the universal guality. İn the fourth section the relation ship between the sub and the chief leaders, which is very important for an organization's success, is examined by a behavioral and administrative technigue. Here both are related to each other by an appreciational and adoptional democratic leadership procedure. Here the views of ttıinkenr on leadership are given. Also democratic leadership is compared with the other types of leaderaship. İrr theçfifttr part the? meaning; of? democracy, optioned from the four sectıona» before;- /s& taken to handı frorrr itm importance to industrialorganizations and manaoing leaderss. Here the democratic meaning of industrial organizations and environmental relationship and the elements for the acceleration of the development of the democratic comprehension is examtned. İn the condusion part advices are given for the betterment of the relation between chiet and the sub in industrial organizations. The necessity of democratic leadership adoptation by the leaders in arder to evaluate the performaace of the sub is given and behavioral and administrative techningues are aduised.