Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Fabrikası`nın muhasebesi, ürün maliyetleri ve bir özel sektör işletmesi ile karşılaştırmalı analizi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ SÜT FABRİKASININ MUHASEBESİ, ÜRÜN MALİYETLERİ VE BİR ÖZEL SEKTÖR İŞLETMESİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ Murat ÖZDEMİR 2001 - Sayfa : 118 Danışman : Prof. Dr. Muammer ERDOĞAN Jüri : Prof. Dr. Muammer ERDOĞAN Doç. Dr.M.Suphi ORHAN Yard.Doç. Dr.Hüseyin ÖZER Bu çalışma Erzurum Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Döner Sermaye İşletmesinin bir birimi olan süt fabrikasında uygulanan muhasebe sisteminin ve elde edilen ürünlerin maliyetinin nasıl belirlendiğini tespit etmek, bu iki hususu bir özel sektör süt fabrikasıyla karşılaştırarak analiz etmek ve böylece bu işletmede muhasebeye ve ürün maliyetlerinin belirlenmesine verilen önemi ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, karşılaştırmada ortaya çıkan farklılıkların temel nedenlerini belirleyerek çözüm önerileri getirmek te bu çalışmada bir amaçtır. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde maliyet ve maliyet muhasebesi kavramları, ikinci bölümünde döner sermaye işletmeleri, Ziraat Fakültesi döner sermaye işletmesi ve bu işletmelerdeki muhasebe sistemi ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise süt fabrikasında ürün maliyetleri karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Bu çalışma sonucunda, döner sermayeye ait süt fabrikasında süt ürünleri maliyetlerinin oldukça yüksek olduğu tespit edilmiştir. Özel sektör işletmesinde hammadde olan sütün ve direkt işçiliğin döner sermaye işletmesinden daha ucuza temin edilebildiği, dolayısıyla toplam maliyetler daha düşük olduğu için satış fiyatları da düşük olmasına rağmen kâr oldukça yüksektir. Ziraat Fakültesi Süt Fabrikasında üretim maliyetlerinin azaltılması için, hammadde ve direkt işçilik giderlerinin azaltılması ve böylece satış fiyatlarının da düşürülmesi halinde satışların ve kârın artacağı sonucuna varılmıştır. Bütün bunların gerçekleştirilebilmesi ise, iyi bir maliyet denetiminden ve dolayısıyla döner sermaye işletmesinde olmayan maliyet muhasebesi bölümünün kurulmasından geçmektedir.

SUMMARY Master Thesis THE ACCOUNTING, PRODUCT COST OF ATATÜRK UNIVERSTY AGRICULTURE FACULTY DAIRY PLANT AND A COMPARATIVE ANALYSIS WITH A PRIVATE PLANT Murat ÖZDEMİR 2001 - Page : 118 Supervisor : Prof. Dr. Muammer ERDO?AN Jury : Prof. Dr. Muammer ERDO?AN Doç. Dr.M.Suphi ORHAN Yard.Doç. Dr.Hüseyin ÖZER The aim of this study is to determine how to work the accounting system applied and the cost of manufactured products of milk plant where is a unit of Agriculture Faculty of Atatürk University and to analyze these two issue comparing with private sector. Thos emphasis on accounting and product's cost are evaluated. Furthermore, the main reasons and the solutions of determined differences are also analyzed. The study was made three chapter. In the fist chapter, cost accounting and related terms were explained. In second chapter, the cost accounting systems of private sector and circular capital sector were examined. In the third chapter, the product costs of milk plants were analyzed as comparative. As a result of the study, the cost of dairy products in circular capital plants were higher than that of private sector. The main reason for this was that the cost of raw milk and worker in private plants were higher than that of circular capital plants. Although the total product costs of private sector are lower, the provide is higher than that of the circular capital plants. The raw material and working cost must be decreased for decreasing of production costs. Thus, the provide will increase.