Savaş ekonomisi ve Milli Mücadele Dönemi bütçe yapısı

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ SAVAŞ EKONOMİSİ VE MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ BÜTÇE YAPISI Hasan ERTÜRK Danışman: Yrd. Doç. Dr. Fatma GÜNDOĞDU 2002- SAYFA: 86 Jüri : Yrd. Doç. Dr. Fatma GÜNDOĞDU : Yrd. Doç. Dr. Hayati AKSU : Yrd. Doç. Dr. O Berna İPEKTEN Savaş, ekonomiyi ekonomi, savaşı karşılıklı olarak etkiler. Savaş ekonomisi: ülkenin beşeri ve maddi imkanlarının, savaş amacına ve savaş sonrası ihtiyaçlara yöneltilmesini ifade eder. Savaş ekonomisinin amacı, savaşın ortaya çıkışından, savaş sonrası döneme kadar, ülke ekonomisinde meydana gelen olumsuz yapısal değişiklikleri en aza indirgemek ve savaşın kazanılması için kaynakları, ekonominin işleyişini bozmadan silahlı kuvvetlere aktarmaktır. Bunun için politikalar, stratejiler, planlamalar yapılmalı ve savaş durumunda bunlardan en uygun olanları seçilip uygulamaya konulmalıdır. Savaş ekonomisinde, üretimin ve tüketimin düzenlenmesi önemli bir konudur. Çünkü, savaş durumunda; üretim sektöründe faal olan tesis yıkımları, işgücünün üretimden çekilerek silah altına alınması, karşı ülkelerin uygulayacakları ambargolar sonucu üretim düşüşleri ve tüketimde meydana gelen hızlı yükselmeler ortaya çıkacaktır. Bundan dolayı hükümetler, gerekli tedbirleri alarak, bir taraftan sivil halkın ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırken diğer taraftan, savaşın zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak durumunda kalırlar. Diğer taraftan, topyekün savaşın olduğu Milli Mücadele Döneminde gelir-gider tahminlerini gösteren sağlam verilerin elde bulunmaması, orduya ait ihtiyaçların her gün biraz daha artması, bütçe yapımını zorlaştırmıştır. TBMM, hükümete Kurtuluş Savaşı'nın finansmanını karşılamak ve bütçe açıklarını gidermek için iç ve dış piyasadan borç alma yetkisini vermiş olmasına rağmen hükümetin borçlanmaktan çekindiği görülmektedir. Bunun da en önemli nedeni mali bağımsızlığa son derece bağlı olmalarıdır. Uluslararası ilişkilerde bağımsızlığı engelleyecek herhangi bir dış borçlanmaya girişmemişlerdir.

ABSTRACT MASTER THESIS WAR ECONOMICS AND BUDGET STRUCTURE OF NATIONAL STRUGGLE PERIOD Hasan ERTÛRK Supervisor :Assist.Prof.Dr. Fatma GÜNDO?DU 2002 - PAGE :86 Jury : Assist.Prof.Dr. Fatma GÜNDO?DU : Assist. Prof.Dr. Hayati AKSU : Assist. Prof.Dr. O Berna İPEKTEN War affects the economics and the economics affects the war reciprocally. The term `War Economics' refers to directing the country's economic and demographic poker to the aim of the war and the post-war necessities. The main purpose of the war economics is to reduce the negative effects of the structural changes from the beginning of the war until the post-war period and transferring the resources to the Army Forces to win the war without damaging the existing economic conditions. In order to reach this aim, strategic planning and development should be completed and the best policy for the economics should be designed and chosen to be implied during the war time. Planning the production and consumption is an important title in war economics. The reason is that in case of war, production decreases subject to the reduction of human resources in the production sector(people taken for the army), the destruction of the factories those were in production before the war, the sudden increases in consumption and the failure in production resulting from the embargoes applied by the countries of the other side. Because of these reasons, governments should take the necessary precautions and they should supply the needs of the public, at the same time, the necessities of the war. Moreover, during the National War Period, when there was a total war, budget building became so difficult because of the lack of data about the income and consumption predictions and the needs of the army that had increased day by day. Although TBMM had given the necessary autorization to the government to borrow from domestic and outer financial markets to finance The National War and to compensate the budget deficits, it is seen that the government had kept himself away from that type of financing. The most important reason is the importance given to financial independence. The government did not interfere with any out- financing markets that would affect the independence in the international relations.