Türkiye` deki davranışçı ve yapılandırmacı sosyal bilimler öğretim uygulamalarının değerlendirilmesi

Abstract

Jüri: Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİProf. Dr. Necmettin TOZLUProf. Dr. Sırrı AKBABAYrd. Doç. Dr. İ.Fevzi ŞAHİNYrd. Doç. Dr. Ünal ÖZDEMİRBu çalışmanın amacı, Türkiye'de ilköğretim okullarında davranışçı veyapılandırmacı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarını öğretmen ve öğrenci görüşleriçerçevesinde karşılaştırarak, ortaya çıkan görüşler ışığında sosyal bilgiler öğretimuygulamalarının daha etkili hale getirilmesi konusunda çözüm önerileri sunmaktır.Araştırma, 4. ve 5. sınıf öğretmenleri ile bu sınıflarda okuyan öğrencilerin görüşlerininincelenmesine yönelik anket modeline uygun, betimsel bir araştırmadır. Araştırmada,davranışçı ve yapılandırmacı sosyal bilgiler öğretimi uygulamalarına ilişkin öğretmenve öğrenci görüşleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca, bu uygulamalara ilişkin öğrenci görüşleriöğrencilerin sosyal bilgiler dersini sevme, öğrencilerin sosyal bilgiler dersi karne notlarıve öğrencilerin başarı durumlarına göre karşılaştırılmıştır. Öğretmenlerin görüşleri isekendi içinde öğretmenlerin mezuniyet alanlarına ve kıdemlerine göre karşılaştırılmıştır.2004 İlköğretim Sosyal Bilgiler Programı Taslağı'nın pilot olarak uygulandığı 8ildeki 105 ilköğretim okulu ile aynı illerdeki okullardan pilot okullarla benzer sosyoekonomik kültürel özellikleri taşıdığı düşünülen çevrelerdeki 105 ilköğretim okuluolmak üzere toplam 210 ilköğretim okulunda görev yapan 4. ve 5. sınıf öğretmenleriylebu sınıflarda öğrenim gören öğrenciler bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Buevrende yer alan 8 pilot ilin her birinde 2'si davranışçı, 2'si yapılandırmacı sosyalbilgiler öğretiminin uygulandığı 32 ilköğretim okulunda görev yapan 230 öğretmen vebu okullarda öğrenim gören 1071 öğrenci olmak üzere toplam 1301 kişi bu araştırmanınörneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafındanhazırlanan, geçerlik ve güvenirlik testi yapılan anket formları kullanılmıştır. Elde edilenveriler SPSS'de bağımsız değişkenlere göre normal dağılımlarda varyans (F), scheffe vet-testi teknikleriyle; normal olmayan dağılımlarda Kruskal-Wallis testi uygulanarakanaliz edilmiştir. Kruskal-Wallis testi sonucunda anlamlı çıkan farklılığın hangi gruplararasında olduğunu belirlemek için ise Mann Whitney U testi uygulanmıştır.Araştırma sonucunda, öğrenci görüşleri bakımından yapılandırmacı sosyalbilgiler öğretim uygulamalarının motivasyon, içerik, eğitim durumu ve değerlendirmeboyutlarında davranışçı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarından; öğretmen görüşleribakımından yapılandırmacı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarının değerlendirmeboyutu dışında davranışçı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarından daha etkili olduğugörülmüştür.

Jury: Associate Professor.Dr. Ali Sinan BİLGİLİProfessor Dr. Necmettin TOZLUProfessor Dr. Sırrı AKBABAAssistant Professor İ. Fevzi ŞAHİNAssistant Professor Ünal ÖZDEMİRThe aim of this study is to present solution suggestions about making trainingapplications more effective in the light of the views appearing by comparing behavioristand constructivist training applications of social studies with teachers and students?opinions in primary schools, Turkey. This is a descriptive study which is suitable for thepoll model and directed towards researching teachers and students? opinions at fourthand fifth classes. In the study, the students and teachers? opinions about trainingapplications of behaviourist and constructivist social studies were compared. Moreover,the students? opinions were compared according to their interest in the course of socialsciences, their diploma grades of the course and their success levels. The teachers?opinions were compared according to their graduate fields and seniorities.Fourth and fifth class teachers and their students at totally 210 schools forms theborders of the study. Project of Social Studies Program of 2004-Primary School havebeen applied as a pilot program at 105 schools of them in 8 different cities. In addition,the rest of them carry the similar social, cultural and economic characteristics and are inthese cities. Totally 1301 individuals in the pilot cities, 230 of whom are teachers and1071 of whom are their students at 32 primary schools in where two constructivistsocial science training and two behaviorist social science training have been applied ineach city, forms the sampling of this study. As a data collector tool, poll forms preparedby the researcher and having validity and reliability were used. Data obtained wereanalyzed with variance (F), scheffe and t-test in normal distrubutions and also withKrustal-Wallis test in abnormal distrubitions, both according to free variables in SPSS.In order to determine between which groups meaningful differences are at the result ofKrustal-Wallis test, Mann Whitney U test was applied.As a result of the study, in terms of students and teachers? opinions it wasobserved that constructivist social studies training applications are more effective inaim, content and educational environment than behaviorist one. However, the views ofstudents about evaluation process in constructivist learning applications were moreeffective than the views of the students in behaviorist learning applications. But viewsof the teachers in both learning applications were not different significantly