Dadaizm sanat akımının anti-art hareketi içindeki expresif tutumu

Abstract

Dadaizm aldığı ekten de anlasılacağı gibi bir akım olarak sanat tarihindedeğerlendirilmektedir. Her ne kadar bazı elestirmenler ve sanat tarihçileri Dadanın akımdeğil bir sanatsal hareket olduğunu söyleseler de, Dada tez çalısmamda, bir çok yöndenakım özelliklerine sahip olmasından dolayı akım olarak adlandırılmakta ve ele alınmaktadır.Dada tarihsel süreç içinde ele alındığında postmodernitenin içinde yer aldığı görülür.Performans gösterilerinde ve ilk çalısmalarında fütürizmin etkilerini görebiliriz. Anlık vespontan gelisenin önceliği, politik felsefenin gösterilerle izleyicilere sunulması gibietkinlikleri Dada'yı bu yönde değerlendirmemizde önemli noktalardır.1910 tarihine kadar ?zlenimcilerin, Kübistlerin kullandığı 'sezgisel algı' kavramı,rastlantısal olana doğru bir temel hazırlığıdır. Sezgisel algı kavramının 'rastlantı' kavramıniteliğine büründürmesini, resim sanatında o dönem için gelistirilmemis ve kuramsal bir boyuttakalmıs olmasına rağmen Dada uygulamalarında temel baz olarak alındığı düsünebilinir. Gelipgeçicilik, parçalanma, süreksizlik ve kargasayı bütünüyle benimser. Dada bütün bunlarıyaparken amaçladığı sanatın yüceliğinden öte aklın dönüsümü ya da deformasyonudur.Dadada, kolaj, montaj, asemblaj gibi farklı teknikler görmekteyiz. Bundan da öte Dadasanatçısı olan Duchamp hazır-nesneleriyle sanat tarihine kavramsal boyut katmıstır.Postmodernizm kavramı böylece sarsıcı, yıkıcı bir sekilde baslamıstır. Dadadaki anti-arthareketinin yıkıcılıkla beraber yeniden yaratma, baska boyut içinde değerlendirerek biçimbozmalar ve yeni ifadelerle sanatçının bireysel olarak baskaldırısı görülmektedir.Dadaistler savasın ortasında bir grup aydın ve sanatçılardır. Kendilerine sanatçıdemeyen Dadacılar, sanatı ve savası çıkaran toplumun aynı toplum olduğunu söyleyerekinsanları ikiyüzlü ve sahtekar olarak adlandırmaktaydılar. Adacılar insanların bu kötüyönlerini sanatla örttüklerini söylemekteydiler.

Dadaism is evaluated as a trend in art history.Altough some critics and art historianstold Data not to be a trend and to be an artistic movement, in this study, because of it hastrend features in many ways, its named and evaluated as a trend.When Dada is evaluated in historical process, its seem to be in postmodernism. Wecan see the effects of futurism both at the beginning and at the performance demonstration.The activities such as the presedence of spontaneous and intellect coming,presenting politicphilosophy to spectators with demonstrations, are the important points to evaluating Dada inthis way.Till 1910, the intuitional perception concept, which was used by the impressionalistsand cubists, is a basic preperation to the coincidental.Altough the intuitional perceptionalconcept has turned into coincidence concept, in that term in art it hasn?t been developed andstayed in a theorical dimension it could be thought to be taken asa a basic base.Temporariness, disruption, transitoriness and disorder are entirely accepted. Dada, whiledoing all of this,is a returning of mind or deformation farther than the dignity of art whichwas aimed.In Dada it?s seem to be used different techniques such as collage,montage,assemblage. More than this Duchamp, who is a Dada artist has added a conceptionaldimension to the art history. In this way the postmodernism concept has started in aconculsive and destructive way. Recreating the anti art movement in Dada withdestructiveness is seem with evaluating in other dimension with destroying shape andrebellion of artist with new expressions.Dadaists are a group of intellectuals and artists in the middle of war. The Dadaistswho didn?t named themselves as artists, named people as hypocritic and liar as saying it wasthe same society who create both art and war. The Dadaists said that people has coveredtheir bad sides with art.