Kelâmî Açıdan Kur`an ve hadiste `Levh-i Mahfuz` ve `Kalem` kavramları

Abstract

Bu tez, Kur'an-ı Kerim ve Hadislerde yer alan ?Levh-i Mahfuz? ve ?Kalem? kavramlarını konu edinmektedir. Bu kavramlardan ?Levh-i Mahfuz?, Kur'an'da sadece tek bir ayette geçmektedir. Bu kavram, Kütüb-i Sitte ve Kütüb-i Tıs'a'da ?Levh-i Mahfuz? şeklinde yer almayıp levh şeklinde değişik anlamlar çerçevesinde bulunmaktadır.?Kalem? kavramı ise Kur'an'da, ikisi çoğul ikisi de tekil olmak üzere dört ayette bulunmaktadır. Hadis külliyatında ise muhtelif yerlerde değişik bağlamlarda yer almaktadır. Kur'an'ın nüzulünden asrımıza kadar geçen zaman dilimi içerisinde bu kavramların anlaşılmaları noktasında çaba gösterilmiştir ve bundan sonra da gösterilecektir.?Levh-i Mahfuz? kavramıyla alakalı hem zahiri hem de mecâzî anlamın, tek bir noktada yani İlmi İlahi'de toplandığını görmekteyiz. ?Kalem? kavramının ise Allah'ın yüce kudretine ve onun ezeli ilminin her şeyi kapsadığına delalet ettiği şeklinde bir te'vil yapmamız mümkün görünmektedir. Aksi takdirde Kur'an'da yer aldığı bağlamdan hareketle olmuş ve olacak her şeyi yazan bir kalem anlayışına gitmek mümkün görünmemektedir. ?Kalem? kavramı üzerinde dikkatimizi çeken husus ilmin, okuma ve yazmanın teşvik edilmesidir.

This thesis deals with the concepts of ?Kalem? and ?Levh-i Mahfuz? which occurs in the Quran and Hadith. ?Levh-i Mahfuz? is only presented in one verse in the Quran. However,this naming doesn?t occur in the ?al-kutub al-sitta? and ?al-kutub al-tisa, well-known Hadith books,? as ?Levh-i Mahfuz?. Instead of this term, it exists in the scope of different meanings such as `Lavh`.The concept of ?Kalem? exists in two places as plural and two places as singular in four verses of the Qur'an. Moreover, this term exists in different contexts in many places of the Hadith corpus. From the revelation of the Quran to our century, it has been striven to understand these concepts and it seems to be carried on these efforts after that.As regard as ?Levh-i Mahfuz?, we see that this term both literally and metaphorically comes together to the same point, which is divine knowledge. It is possible to comment about ?Kalem? as indicator of God's almighty and his eternal wisdom which encompasses everthing. Otherwise it is impossible to conclude as a concept of ?Kalem? which writes everthing happened and will be happen. What attracts our attention to the concept of ?Kalem? is encouragement of science, writing, and reading.