Alemdar Mustafa Paşa ve hayatı

Abstract

Osmanlı yenileşme hareketlerinin başlangıcı sayılan III. Selim dönemi, gerici bir ayaklanma ile son buldu. İsyancılar pek çok yeni düzenleme ile birlikte birçok Nizam-ı Ceditçiyi de ortadan kaldırdılar. Fakat orduda bulunan Nizam-ı Ceditçilerin bir kısmı başlarına gelecekleri anlayarak canlarını kurtarmak için Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa'ya sığındılar. Alemdar ve kendisine sığınan kişiler, tarihe ?Rusçuk Yaranı? olarak geçmiştir. Bu cemiyetin amacı Sultan Selim'i tekrar tahta geçirmekti. Bunu gerçekleştirmek için ilk önce Alemdar ve askerini İstanbul'a geçirmek gerekiyordu. Bu niyetle çalışmalara başlayan Rusçuk yaranı, Sultan Mustafa ve adamlarını kandırarak Alemdar'ın İstanbul'a gitmesini sağladılar. Planlarının ilk aşamasını zararsız bir şekilde tamamlayan yaranlar, İstanbul'a geldiler. İstanbul'da bir süre kaldıktan sonrada Sultan Selim'i tekrar tahta geçirmek için sarayı bastılar. Fakat Sultan Mustafa, Saltanatını devam ettirmek için Sultan Selim'in ve Şehzade Mahmut'un ölüm fermanını verdi. Bunları öldürmek için harekete geçen katiller Sultan Selim'i öldürdüler. Ancak Şehzade Mahmut'u ellerinden kaçırdılar. Sultan Selim'in öldürülmesi üzerine Alemdar, Sultan Mustafa'yı tahtan indirerek Şehzade Mahmut'u tahta geçirdi. Sultan Mahmut'ta onu kendine sadrazam yaptı. Sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa ilk iş olarak epeyden beri Osmanlı merkezi yönetimine zarar veren ayanlar meselesine el attı. Tarihe Sened-i İttifak olarak geçen ve Osmanlı tarihinde eşi benzeri olmayan bu belgeyi meydana çıkardı. İmzalanan bu ittifak senediyle padişah ve ayanlar bir birlerinin egemenliklerini tanıdılar. Fakat bu sened her iki tarafında hoşnutsuzluğu nedeniyle yürürlüğe girmeden tarih sahnesinden silindi. Alemdar Mustafa Paşa ise kısa bir süre Sadrazamlık makamında kaldıktan sonra çıkan yeniçeri isyanıyla hayatını kaybetti.Anahtar Kelimeler: Alemdar Mustafa Paşa, III. Selim, IV. Mustafa, II. Mahmut, Rusçuk Yaranları, Sened-i İttifak, Kabakçı Mustafa İsyanı, Sekban Ocağı

The era Selim thed third, which is considered as the beginning of the movement of the innovation of the Ottoman Empire, was brought to an end by e reactionary revolt. The rebels eliminated a lot of Nizam-ı Cedits by means of several new regulations as well. But some of the Nizam-ı Cedits, Who were in the army at present, realized what would happen to themselves in the future, so they sought refuge from Alemdar Mustafa Pasha of Ruscuk?s Ayan to save their lives. Alemdar and the people sought refuge from him goes down in history as ? Ruscuk?s yaran (society)` The aim this society was to reenthrone Sultan Selim. In order to accomplish it, the first thing to do was to transport Alemdar and his troops to Istanbul. With the aim of this attempt, Ruscuk society succeded in deceiving and in having Alemdar go to Istanbul by Sultan Mustafa and his men. The Groups who completed the early stage of their plan without suffering any lost arrived to Istanbul. After staying in Istanbul for a while, they raid the Palace to re-enthrone Sultan Selim. But Sultan Mustafa approved the death decree of Sultan Selim and Shahzadah (the Prince) to maintain his sultanate. The killers who began to act killed Sultan Selim but Shahzadah Mahmut succeded in slipping out of their hands. Due to the death of Sultan Selim, Alemdar dethrone Sultan Mustafa and enthrone Shahzadah Mahmut, so Sultan Mahmut appointed Alemdar as his grand vizier. Alemdar Mustafa Pasha, who became the grand vizier, began to deal with Chief men?s matter Which had been giving harm to the Ottoman central government for a long time. He brought out a matchless document in the history of Ottoman which went down in history as ?Charter of Alliance?. Padishah and the Chief men recognized the sovereignty of each other by means of endorsing the decree. But the degree went out existence before being put into effect owing to dissatisfaction of the both side. Alemdar Mustafa Pasha lost his life in Janissary?s mutiny after holding the post of the greand vizier.Key Words: Alemdar Mustafa Pasha, Selim the third, Mustafa, Mahmut the second, Ruscuk Groups, Charter of Alliance, Kabakcı Mustafa's Mutiny, Sekban Assosation.