Jean Echenoz`un Ben Gidiyorum romanında yeniötesi küçürekçi bir inceleme

Abstract

20. yüzyılın ikinci yarısından sonra toplumbilim, felsefe ve bilgibilim gibi alanların yanı sıra yazın alanında da ortaya çıkan yenilikler, yeniötesi olarak tanımlanan yaklaşım ve eleştirileri beraberinde getirir. Dış gerçekliği ya da dış dünyayı birebir yansıtmak yerine onu düşsel bir ortamda okura sunan yeniötesici yazarlar, kökleşik yazının sınırlarını ortadan kaldırırlar. Romanlarını, bilinçli okur ile oynayacakları bir oyun gibi kurgulayan bu yazarlar, okuru her zaman etkin kılmayı erek edinirler. Bu nedenle anlatılarını A'dan Z'ye çizgisel bir biçimde öykülemezler.Bu çalışmada, yeniötesi kuramın yazınsal eleştiri yöntemine başvurarak, çağdaş Fransız yazar Jean Echenoz'un kendisine Goncourt ödülünü kazandıran ve özgün bir içerik sunanBen Gidiyorumadlı romanı incelemeye çalıştık.Çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümünde, yenilikçilik ve yeniötesicilik kavramlarını ele alarak, yeniötesi yazın kuramına içkin kavramlara veyeniötesi küçürek anlatıların genel niteliklerineaçıklık getirmeyi denedik.İkinci bölümde, kökleşik yazının izlerini taşıyanBen Gidiyorum romanında yeniötesi küçürekçi öğeleri irdeledik.Üçüncü bölümde, romandaki anlatı yerlemleri ve uygulayımlarını yapısalcı bir yaklaşımla çözümleyerek, yazarın kullandığı yeni kurgusal öğeleri saptamaya çaba gösterdik.Dördüncü bölümde ise, romanda yer alan belli başlı yeniötesi küçürekçi izlekleri irdeleyerek, yeniötesici yazarları yenilikçi yazarlardan ayıran izleksel farklılıkları belirlemeyi erek edindik.Sonuç olarak, Jean Echenoz'un yeniötesi dönemde ortaya çıkan yeni toplumsal yapıyı ve bu yapıya egemen olan baskın düşüngüyü yeni yazınsal araçlarla nasıl algıladığını sorunsallaştırarak, yeniötesici dönem ile yazınsal uzam arasındaki karşılıklı ilişki ve etkileşimi belirlemeye çalıştık.Anahtar sözcükler: Jean Echenoz, Ben Gidiyorum (Je m'envais), yeniötesicilik (postmodernizm), küçürek yazın (minimalizm), metinlerarasılık, oyunsuluk.

In the second half of the 20th century, the innovation in literature, together with those from sociology, philosophy and epistemology, brought with itself the theories, approaches and criticisms which have been defined as postmodernism. The writers, who present the reality or the outer world to the reader in an original and experimental fictional way instead of representing them directly by means of verisimilitude, remove the boundaries of traditional literature. They build their novels like a game they play with the conscious reader, and they intend to keep the reader in the foreground, while also narrating their stories non-linearly.In this study, by using the methods of postmodern literary theory and criticism, we attempt to analyze the contemporary French writer Jean Echenoz?s novel Je m?en vais, whose original thematic and narrative features have brought to the writer an Goncourt Award.The study consists of four parts. In the first part, we attempt to clarify the concepts of postmodern literary theory and the general characteristics of postmodern and postmodernist minimalist narratives by making use of the concepts of modernism and postmodernism.In the second part, we analyze postmodernist minimalist elements in Jean Echenoz?s Je m?en vais, a novel which still reveals the tracks of traditional literature.In the third part, we attempt to determine the new fictional elements introduced by the author through the analysis of the novel?s narrative elements and techniquesin the framework of a structuralist approach.In the fourth part, we focus on the thematic level and aim at determining the thematic differences which separate postmodernist authors from modernist ones by analyzing the main postmodern minimalist themes in the novel.Finally, we attempt to determine the relationship and interaction between the postmodern era and the literary sphere by problematizing the way in which Jean Echonoz perceives the new sociological structure and ideology that dominates this structure by the help of new literary tools.Keywords: Jean Echenoz, Je m?en vais, postmodernism, minimalism, intertextuality, ludicrousness.