Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin duygusal zekâ düzeyleri ile liderlik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi(Erzurum ili örneği)

Abstract

Bu araştırma, Erzurum ili ve merkez ilçelerinde görev yapan Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin duygusal zekâ düzeyleri ile liderlik özellikleri arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma evrenini, 2017–2018 eğitim öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde görev yapan 249 Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni arasından gönüllülük esasına dayalı olarak tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 156 Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni oluşturmaktadır.Araştırmada kullanılan veri toplama aracı üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin demografik değişkenlerin tespiti için kişisel bilgi formu kullanılmıştır. İkinci bölümde Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerine Bar-On (1997) tarafından geliştirilen ve Acar (2001) tarafından tekrardan yapılandırılan Likert tipi ''Bar-On EQ-i Duygusal Zekâ Ölçeği'' kullanılmıştır. Üçüncü bölümde ise Lee. Bolman ve Terence. Deal (1991) tarafından geliştirilen 2002 yılında Türkçeye çevirisi yapılan, geçerliliği ve güvenirliliği Mahçe Dereli tarafından gerçekleştirilen Liderlik Yönelim Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.00 istatistik programı kullanılmıştır. Demografik özelliklerin belirlenmesinde betimsel istatistik türlerinden biri olan frekans dağılımı ve iki bağımsız değişken ile duygusal zekâ ve liderlik arasındaki ilişkiyi incelemek için kestirimsel istatistik türlerinden T testi, ikiden fazla değişken ile duygusal zekâ ve liderlik arasındaki ilişkiyi incelemek için ise tek yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. Duygusal zekâ ve Liderlik arsasındaki ilişkiyi incelemek için ise Tukey HSD ve Pearson Korelasyon Katsayısı analizi yöntemi kullanılmıştır Değişkenler arasındaki fark 0,05 anlamlılık düzeyi esas alınarak yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin duygusal zekâ ölçeğinden aldıkları puanlara göre cinsiyet, yaş, mesleki deneyim, haftalık spor yapma saati ve spor yapma amacı değişkenleri arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Medeni durum, öğrenim düzeyi, aylık gelir, spor yapma durumu, spor türü ve çalıştığı kurum değişkenleri arasında ise anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin liderlik ölçeğinden aldıkları puanlara göre ise öğrenim düzeyi, spor yapma durumu, yaş, mesleki deneyim ve spor yapma süresi değişkenleri arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet, medeni durum, gelir düzeyi, spor türü, çalıştığı kurum ve spor yapma amacı değişkenleri arasında ise anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Çalışma multidisipliner şekilde ele alınarak değerlendirilmesi yapılabilir. Çünkü gelecek için genç yaşta lider davranışları benimseyen bir toplum hazırlayabilmek, bu özelliklerin gelişiminde öğretmen adaylarının kendini tanımaları ve hem çevresine hem de ülkelerine daha iyi hizmet verebilmeleri bakımından önem arz etmektedir.

This study was carried out to investigate the relationship between emotional intelligence levels and leadership characteristics of physical education and sport (PESTs) teachers working in the central districts of Erzurum province by considering different variables.Population of the study is composed of 156 voluntary PESTs selected through random sampling methods among 249 PESTsworking in the central districts of Erzurum province in 2017-2018 academic year. The data collection tool used in the study consisted of three parts. In the first part, personal information form was used to determine the demographic variables of PESTs. Inthe second part of the study, Likert-type `Bar-On EQ-i Emotional Intelligence Scale` developed by Bar-On (1997) and reconstructed by Acar (2001) was applied to PESTs. TheLeadership Orientation Scale developed by Lee Bolman and Terence Deal (1991) and translated into Turkish in 2002, validity and confidence of which was proven by Mahçe Dereli was used in the third part of the study.Descriptive review model was used in the study.SPSS 21.00 statistical program was used in the analysis of the data.Frequency distribution, which is one of the descriptive statistical types, was used to determine the demographic characteristics.T test, among predictive statistic types, was used for the estimation of the relationship between two independent variables and emotional intelligence and leadership.Oneway ANOVA test was used to examine the relationship between more than one variable and emotional intelligence and leadership.Tukey HSD and Pearson Correlation Coefficient analysis methods were used to investigate the relationship between Emotional Intelligence and Leadership. The difference between the variables was interpreted on the basis of the 0.05 significance level.According to the findings, PESTs' emotional intelligence scale was found to be significantly different according to the variables of their gender, age, professional experience, time to spend for sports in a week, and purpose of sportive performance.There was no significant difference between marital status, education level, monthly income, sporting status, sport type and institutional variables.It was found from the results obtained that there was a significant difference between the variables of education level, sporting situation, age, professional experience and sporting duration in terms of the scores PESTs got from leadership scale. It was seen that there was no significant difference between gender, marital status, level of income, type of sport, institution to work, and intention to make sport. The study can be evaluated by taking a multidisciplinary approach. İmportant for to prepare a leading behavioural society for the future, teacher candidates define themselves white the teacher candidates benefit own environment and country.