Çok ortaklı şirketlerin dini ve toplumsal temelleri (Yimpaş örneği)

Abstract

Din ve iktisat ilişkisi sosyolojinin ve sosyal hayatın önemli konularından birisidir. Sosyal hayat içerisinde dinin mi yoksa ekonominin mi başat rol oynadığı yine sosyolojinin ve özellikle de din sosyolojisinin önemli ilgi alanları arasında yer almıştır.Ülkemizde yurt dışına çıkan işçilerimizin, artık değerlerinin ekonomiye kazandırılması düşüncesi ile 1960lı yıllarda kurulmaya başlanan ve resmi kurumlar tarafından da desteklenen işçi şirketleri, 1980li yıllardan itibaren farklı bir boyut kazanmış ve artık değerlerin sermayeye dönüştürülmesinde dinî argümanlar da ağırlıklı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu şirketlerin kurulmasında ve gelişmesinde dinî argümanların ön plana çıkması ve daha sonra yaşamış oldukları sıkıntı, dindarların hem kendi içlerinde hem de dışarıda imajlarının zedelenmesine ve dinî teori, pratik ve cemiyet hayatlarına sirayet eden bir takım sonuçların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Ancak tüm sosyal olay ve olgularda olduğu gibi, çok ortaklı şirketlerde de tek nedenle izah etmek yetersiz bir açıklama olacaktır. Bu çalışmamızda çok ortaklı şirketlerin kuruluş ve gelişmelerindeki toplumsal, ekonomik, siyasal ve dinî etkenler araştırılmaktadır. Yine bu araştırmamızda çok ortaklı şirketlerin dini, toplumsal ve ekonomik sonuçları ortaya konulmaktadır.

The relationship between religion and economics is an important subjects of sociology and of social life. In social life, whether religion or economics has a leading role has always been a significant focus point of both sociology and especially sociology of religionEmployee ownership, which was started being constructed in 1960s thinking that this would have the residual values of our employees, who had gone abroad, contribute to the economy and which is also supported by public enterprises, have acquired a new dimension since 1980s and religious arguments also were started being used heavily in transforming the residual values into funds. Religious arguments coming into prominence in the establishment and development of these corporations, and also what that they have gone through afterwards damaged the image of religionists both in the eyes of each other and of others, and caused a set of problem which endured the religious theory, practice and community lives. But setting forth what is what in these aggregate corporations using only one explanation won?t be sufficient as it is in all the social events and cases. In this study, aggregate corporations have been studied by using social, economic, political and religious factors that affected their establishment and development. Religious, social and economic outcomes of aggregate corporations were put into paper again in this study.