Büyük Selçuklu Devleti zamanında Bağdat Halifeliği ile siyasi-kültürel-dini ilişkiler

Abstract

Bu çalışma dört bölümden ibaret olup giriş kısmında Türklerin Araplarla olan ilk münasebetleri ve Emevi-Abbasi halifeliğinde Türklerin varlığına değinilmiş, Bağdat Abbasi Halifeliği'nin kurulduğu ve Bağdat'ın hilafet merkezi olduğu andan Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey'in Bağdat'a gelişine kadar ki süreçte Bağdat'ta Türk nüfuzu ve halifelerin Türklerle olan münasebetleri incelenmiştir.Birinci bölümde, Tuğrul Bey zamanında başlayan Selçuklu-Bağdat münasebetleri, Sultan Tuğrul b. Alparslan b. Tuğrul b. Muhammed b. Melikşah devrine kadar cereyan eden siyasi hadiseler üzerinde durulmuş; iki devlet arasında vuku bulan akrabalık ilişkileri ve dönemin bazı önemli devlet adamlarının hayatı incelenmiştir.İkinci bölümde, Bağdat-Selçuklu münasebetlerinin başlangıcının ağırlık noktasını oluşturan Selçukluların Abbasi Sünni-İslam yanlısı, Fatımi/Büveyh Şii-İslam karşıtı siyasetine paralel olarak mezhepler konusu ele alınmış; mezhep faktörü, mezheplerin ortaya çıkışı, Sünni Bağdat Halifeliğinde önemli sorunlara sebep olacak bazı fırkaların açıklanması ve Selçukluların dini eğilimleri incelenmiştir.Üçüncü bölümde gerek Bağdat hilafetinde gerekse Selçuklu devrinde cereyan eden ve bu devletleri önemli sıkıntılara maruz bırakan bazı önemli isyanlar üzerinde durulmuştur.Son bölümde ise Bağdat'ta kültür ve medeniyet konusu incelenmiş; Selçuklu Veziri Nizamü'l-mülk'ün inşa ettirdiği Nizamiye medreseleri ve genel olarak Bağdat halifeliğinde ilmi araştırmalar ve Bağdat'ın topografik yapısına değinilmiştir.Sonuç kısmında ise ulaşılan neticeler araştırmacıların istifadesine sunulmuş, son olarak Bağdat'la ilgili eklenen resim ve haritalarla çalışma nihayetlendirilmiştir.

This study consisted of four sections. In the introduction section, the afairs of Turks with Araps and Turkish existence in Abbasid Caliphate were touched and as of the moment of fondation of Baghdad Abbasid Caliphate and being the Caliphate center of Baghdad and in the process in which Tugrul Bey, Sultan of Seljuk came to Baghdad, Turkish population and the affairs with Turks of the Caliph were examined.In the first section, the affairs of Seljuk with Baghdad starting the reign of Tugrul Bey and politikal events thing place to the reign from Sultan Tugrul Bey b. Alparslan b. Tugrul b. Muhammed by to the reign of sultan Meliksah were examined,and the affairs of relativeness between two countries and lives of some statesmen of the reign were investigated.In the second section, the subject of the Schools parallel as Counter-Islam of Shiism /Pro-Islam Sunni Islam Fatımi/ Buveyh Fatimi-Buveyh to the Seljuks starting point of the affairs consisting of Baghdad-Seljuks were tahen on, and the factor of school, existence of the Schools and explanation of some parties which will bring about some important problems and some religions tendencies were examined.In the third section, some rebellions in both Bagdad Caliphate and Seljuk reign and those wich lead to important problems were examined.In the last section Culture and civilization in Baghdad were examined. Nızamiyye Schools built by Great Seljuk Vizier Nizamulmülk were exemined and scientific reccarches and topographic structure of Baghdad in Baghdad Caliphate were studied.In conclusin of the study, the results obtained were presented to the information of the researchers and eventually, along with pictures and maps added to the study, the study was ended.