Eşrefoğlu Rûmî, hayatı, tasavvufî görüşleri ve Eşrefiyye Tarikatı

Abstract

Eşrefoğlu Rûmî, XV. yüzyılda yaşamış mutasavvıflardan biridir. İznik'te doğmuş, Bursa'da zâhirî ilimleri tahsil etmiş, Ankara'da Hacı Bayram-ı Velî'den manevî eğitimini tamamlamış ve ondan hilafet almıştır.Hacı Bayrâm-ı Velî'nin işareti ile Suriye'nin Hama şehrine giderek, Abdülkâdir Geylânî'nin torunlarından Hüseyin Hamavî'ye intisab etmiş ve ondan Kâdiriyye tarikati icazeti alarak Eşrefiyye kolunun temellerini atmıştır. Memleketi İznik'te irşad faaliyetleri yürüten Eşrefoğlu, çok sayıda mürid yetiştirmiş, Müzekki'n-nufûs, Tarîkatnâme gibi eserleriyle halkın gönlünde yer edinmiştir. Divan sahibi bir şâir olan Eşrefoğlu, şiirleri ile de tekke edebiyatının önemli temsilcileri arasında yer almıştır.Bu araştırmanın amacı, Eşrefoğlu Rûmî'nin kendi eserleri ve hakkında bilgi veren kaynaklardan hareketle; hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşlerini tespit etmek, Eşrefiyye kolunda uygulanan erkân, Eşrefiyye Tekkeleri ile Eşrefi geleneğinin tarihi süreçteki etkinlik alanlarını ortaya koymaktır.

Eshrefoghlu R?m? is one of the sufis of the 15th century, who was born in İznik, studied ostensible sciences in Bursa. He completed his spiritual education from Hajji Bayr?m-ı Vel? and succeeded him.At the request of Hajji Bayr?m-ı Vel?, he went off to the city of Hama, Syria; became affiliated with Husain Hamav? and established the basis for Eshrefiyya branch receiving the ratification of Qadiriyya order. Eshrefoghlu who was involved in the act of showing the true path educated a large number of disciples, and made a hit with the works al-Muzek en-nuf?s, and Tar?katn?me. As an Ottoman poet, Eshrefoghlu was one of the important representatives of Islamic monastery literature with his poems.The aim of the study was to determine the works, life and mystic thoughts of Eshrefoghlu R?m? in light of his own works and sources about him, and to present the way of Eshrefiyya branch and the fields of activity of the Eshrefiyya monasteries and Eshrefiyya tradition in historical process.