Muhammed Abid el-Câbirîde din-akıl ilişkisinin epistemolojik analizi

Abstract

Muhammed Âbid Câbirî çağdaş Arap düşüncesinin tanınmış düşünürlerinden biridir. Arap-İslam düşüncesinde yeniden yapılanmanın yolunun tarihsel süreçteoluşmuş aklın ve işleyiş tarzının eleştirisinden geçtiğini düşünür. Ona göre tarihselsüreçte İslam düşünce geleneğinde bilginin elde edilmesinde ve epistemelere dayalı birdünya görüşü inşa etme sürecinde başlıca üç temel epistemolojik paradigmadan sözedebiliriz. Beyân, irfân ve burhân. Câbirîye göre İslam-Arap geleneği işte bu üçepistemenin uzun soluklu mücadelesinin tarihidir. Bu mücadelede burhânî epistemeninirfânî ve beyânî tarafından bir takım saldırılara uğradığını düşünen Câbirî İslamdünyasının geri kalmasının, düşünce üretememesinin ve en önemlisi demodernleşememesinin baş sorumlusu olarak beyânî ve irfânî epismelerinin irrasyonelyöntem ve tavırlarını görür. Câbirî çağdaş dünyada yeniden yapılanmanın yolununburhânî epistemolojik paradigmayı ihya etmekten geçeceğini savunur. Câbirî?nin tümgayretlerinin İslam dünyasının mevcut kötü durumundan kurtuluş için reçelerhazırlamak olduğunu ancak bunu yaparken modernliğin ve aydınlanmanın temel ilkerinimitselleştirmeye çalışırken bu ilkelerin tarihselliğini göremediğini, kullandığı yapısalcıyaklaşımı ve rasyoneliteyi araçsallaştırdığını, İslam düşüncesinin bütünlüğünü ideolojikve coğrafî tanımlamalarla ve kategorilerle yaraladığını, oryantalist tezleriyerlileştirdiğini, epistemolojinin karşısından ontolojiyi ve metafiziği göz ardı ettiğinitespit ettik.

Is one of the outstanding figures in contemporary Arab thought Muhammad AbedJabiri. Restructuring of the Arab-Islamic way of thinking and working style of thehistorical criticism of the process passes through the mind thinks occurred. In thiscontext, the Arab-Islamic thought in a way be interpreted as an epistemological analysisattempts to structuralist paradigms. According to the Jabiri, the Arab-Islamic tradition,the history of these three information system, a long-term struggle. Burhani informationsystem in this struggle by the wisdom and the statement of Jabir who had been anumber of attacks, the Islamic world was left behind, as the chief officer of thoughtmodernleşememesinin üretememesinin and most importantly, the methods and attitudesof the irrational statement and sees the wisdom of information systems. Jabirepistemological paradigm revive the contemporary world, whether pass Burhanidefends road reconstruction. We Jabiri this thesis is primarily what you are saying, youwant to say we tried to identify and appoint. In the next step, to interpret what he says in terms of classical and contemporary Islamic thought, critical evaluation, and his major contributions to the ideas tried not available. Jabiri, the current poor state of all theefforts of the Islamic world, but in doing so is to prepare for the liberation of modernityand enlightenment rece mitselleştirmeye the basic working principles of the historicityof these principles can not see, uses constructivist approach and rasyoneliteyiinstrumentalizes, ideological and geographical definitions and categories hurts theintegrity of Islamic thought, Orientalist theses yerlileştirdiğini, epistemology, ontologyand metaphysics across've found just missed.