Muhammed Zâfir el-Medenî`nin el-Envâru`l Kudsiyye fi Tenzîhi Turuki`l Kavmi`l Aliyye adlı eseri

Abstract

Muhammed Zâfir el-Medenî (1829-1903), 1829 yılında, bugün Libya sınırları içinde kalan Mısrâte'de doğdu. Malikî mezhebine bağlı bir fakih ve Şazeliyye tarikatı şeyhidir. Osmanlı Devleti padişahı II. Abdülhamid'in şeyhi olmakla meşhurdur. Kardeşi Hamza Zâfir ve Trablusgarb valisi Mahmud Nedim Paşa'nın girişimleriyle 1870'li yıllarda İstanbul'a geldi. Şeyhlik vazifesini önce Unkapanı'ndaki Balmumcu Tekkesi'nde, daha sonra kendisi için II. Abdülhamid tarafından Beşiktaş'ta yaptırılan ve günümüzde Ertuğrul Tekke olarak bilinen Zafir Tekkesi'nde yürüttü. Aynı zamanda padişahın İslam ülkelerine ilişkin dini-siyasi çalışmalarında, saygınlık ve nüfuzunu kullanarak destekleyici görevler üstlendi. Osmanlı Devleti'nin özellikle Fransa ve İngiltere'yle mücadelesinde Kuzey Afrika, Suriye ve diğer Ortadoğu topraklarındaki nüfuzunu kullanarak katkıda bulundu. 1903 yılında İstanbul'da öldü. Kabri, Beşiktaş'taki tekkenin bitişiğindeki türbededir.Biz bu çalışmamızda Muhammed Zâfir Efendi'nin el-Envâru'l Kudsiyye adlı eserini, elimizde matbu olarak bulunan iki nüshasını karşılaştırarak tahkik ve tercüme etmeye ve eserdeki tasavvufi görüşlerini tesbit etmeye çalıştık. O, bu eserinde Ebu'l Hasan Şâzilî'nin biyografisine, sözlerine, müridlerine tavsiye ettiği dua ve zikirlere, babası Muhammed Hasan b. Hamza Zâfir el-Medenî'nin biyografisine ve Şazeliyye tarikatına bağlı olarak babasının kurduğu Medeniyye Tarikatı hakkında bilgilere yer vermiştir.Anahtar Kelimeler: Muhammed Zâfir, el-Envâru'l-Kudsiyye, Şâziliyye Tarikatı,Balmumcu Tekkesi, Medeniyye Tarikatı.

Muhammad Zafir al-Madani (b.1829- d.1903) was born in 1829 in Misrata which is located in the boundaries of today's Libya. He was a faqih (expert in İslamic worship and jurisprudence) of the Maliki mazhab (sect) and the sheikh (head/guide of sufi order) of Shadhiliyya tariqa (sufi order). He was well-known for being the sheikh of Sultan Abdulhamid II. Thanks to attempts and initiatives of his brother Hamza Zafir and Mahmud Nedim Pasha, governor of Tripoli, he came to Istanbul in 1870s. He embarked on his duty as a Sheikh firstly at the Balmumcu Tekkesi (dervish lodge) in Unkapani. Then he continued his duty in the Zafir Tekkesi also known today as the Ertuğrul Tekke, which was constructed in for him in Besiktas by Abdulhamid II. At the same time, by using his reputation and influence he also undertook some task contributive to political and religious missions of the Sultan. Through his influence and power in Syria, North Africa and some Middle Eastern territories he contributed considerably to Ottoman Empire especially in her struggle against England and France. He died in Istanbul in 1903. His grave is adjocent to the dervish lodge in Beşiktaş.We, in our study, attempted to investigate and translate venerable Muhammad Zafir's work named al-Anwar al-Qudsiyyah bu comparing the two printed copies at our disposal, and tried to identify sufist thoughts in this work. He, in this work, gives information about Abu al-Hasan Shadhili's biography, his sayings, prayers which he suggests for his disciples. He also informs us about his father Muhammad Hassan b. Hamza Zafir al-Madani's biography as well as about the Madaniyya tariqa connected to Shadhiliyya tariqa and founded by his father.Keywords: Muhammad Zâfir, al-Anvâru'l-Kudsiyye, Shadhiliyya Tariqa, theBalmumcu Tekkesi, Madaniyya Tariqa