Âşık Cinasî`nin hayatı, sanatı ve şiirleri

Abstract

Türk milletinin tarihi ile yaşıt olan Türk âşıklık geleneği, Türk dili, edebiyatı, kültürü ve sanatının en temel unsurlarından biridir. Türk milletinin var olduğu her mekân ve devirde sürekliliğini devam ettiren bu geleneğin günümüzde de önemli temsilcileri vardır. Bunlardan biri de Âşık Cinasî (Ekrem Yalbuz)'dir. Bu çalışmada Âşık Cinasî'nin hayatı, sanatı ve şiirleri ele alınmıştır. Çalışma girişten sonra beş bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında Ozan-Baksı geleneğinin devamı niteliğindeki âşık tarzı şiir geleneğinin tarihi ve temsilcileri hakkında bilgi verildi.Birinci bölümde âşığın hayatı ve yakın çevresi ele alınarak doğum yeri ve tarihi; adı, soyadı, mahlası; eşi ve çocukları; çocukluğu, tahsili, meslek hayatı incelendi. Âşık Cinasî'nin şiirini ve sanatını oluşturan halk edebiyatı kaynaklarının ele alındığı ikinci bölümde, Türk ahlâk kaideleri, din, vatan ve millet sevgisi gibi değerler üzerinde duruldu. Üçüncü bölümde şiirlerinin muhtevasını oluşturan tabiat, sevgi unsurları, sosyal ve siyasî meseleler, millî, manevî ve ahlâkî değerler gibi konular işlendi.Dördüncü bölümde şiirlerinin kuruluş, şekil ve sanatkârlık özellikleri tespit edilmeye, Türkçeyi kullanma gücü gösterilmeye çalışıldı.Beşinci bölümde âşığın yayımlanan ve yayımlanmayan şiirlerine, hece sayılarına göre tasnif edilerek yer verildi.Kaynakça kısmında ise çalışmada faydalanılan eserler alfabetik sırayla gösterildi.Anahtar Kelimeler: Âşıklık geleneği, âşık şiiri, Âşık Cinasî.

Coeval with the history of the Turkish nation, the Turkish minstrelsy tradition is one of the most basic elements of Turkish language, literature, culture and art. It exists and perpetuates its continuity within the Turkish nation at all times and in all places, and it also has significant representatives today. One of them is Cinasî, the Bard (Ekrem Yalbuz). In this study, the life, art and poems of Cinasî, the Bard are examined. Apart from the introduction the study consists of five chapters.In the introduction part; some information about the history and reprentatives of the minstreal-style poetry tradition, which was namely the continuation of Ozan-Bakhsi tradition, has been given.In the first part; by dealing with the life of Cinasî, the Bard and close friends and his environment his date and place of birth; his name, surname and pseudonym; his wife and children; his childhood, education and professional life were examined. The Turkish moral rules, religions and values such as patriotism have been evaluated in the second part, in which the folk literature sources that forms the poetry and art of Cinasî, the Bard were discussed. In the third part; nature, the elements at love, social and political issues, national, spiritual and moral values which constitute the content of his poem were treated as main subjects.In the fourth chapter; the organization, shape and craftsmanship features of his poems are tried to be identified and his power of using native Turkish language have been organized and evaluated.In the fifth chapter; the published and unpublished poems of Cinasî, the Bard were given by classifying according to the syllabic meter.In the bibliography, the works which were made use of were displayed in an alphabetical order.Key words: Minstreal Tradition, bardic poems, Cinasî, the Bard.