Muhasebe`de ihtiyatlılık ve özsermaye maliyetine etkisi: Borsa İstanbul`da (BIST) işlem gören imalat ve sanayi işletmeleri üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, finansal bilginin temel niteliksel özelliklerinden biri olan 'gerçeğe uygun olarak sunum' özelliğine etkisi olduğu düşünülen ve muhasebe standartlarının özünde var olan 'ihtiyatlılık' kavramıyla öz sermaye maliyeti arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada, ihtiyatlılık kavramının hesaplanması için gelir tablosu yaklaşımı olarak, hisse başına kâr ile hisse senedi getirisi oranı ve negatif faaliyet dışı tahakkuklar yöntemleri ve bilanço yaklaşımı olarak da, hisse senedi piyasa değerinin defter değerine oranı kullanılmıştır. Yüksek derecede ihtiyatlı olan işletmelerde, öz sermaye maliyetinin düşük olması beklenmektedir. Bu doğrultuda hisse senetleri BIST'da işlem gören imalat ve sanayii işletmelerinin 10 yıllık verileri ele alınarak regresyon analizi yapılmıştır. Sonuçlara göre Hisseleri Borsa İstanbul'da işlem gören imalat ve sanayii işletmelerinde gelir tablosu ihtiyatlılığı, ile öz sermaye maliyeti arasında ters bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yani Borsa İstanbul'da ihtiyatlı imalat ve sanayii işletmelerinde öz sermaye maliyetinin düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, hisseleri Borsa İstanbul'da işlem gören imalat ve sanayii işletmelerinin öz sermaye maliyetleri bilanço ihtiyatlılığı endeksinden ters şekilde etkilendiği tespit edilmemiştir.

The aim of this study is to analyze the relationship between cost of equity and accounting conservatism as one of the effective characteristics in accounting standards and fair presentation. In this study there has been used the ratio of earnings per share and share return ratio (asymmetric timeliness) and negative non-operating accruals for a measurement of conditional conservatism and a market to book value for the unconditional conservatism measurement. It is expected that the companies having a higher conservatism degree would have a less cost of equity. Accordingly, the information related to the manufacturing companies traded in BIST over the last 10 years is gathered and based on a regression analysis the following results are found. There has been observed a negative relationship between conditional conservatism and cost of equity in the manufacturing industry companies traded in BIST. That is to say, the manufacturing industry companies traded in BIST with a higher accounting conservatism experience a lower cost of equity. On the other hand, cost of equity in manufacturing industry companies traded in BIST, experience no negative effect from market to book value as a criteria to unconditional conservatism.