Of-Çaykara bölgesi İslam âlimlerinin din anlayışı

Abstract

Bu çalışmada, mikro toplumsal yapı içerisinde Of-Çaykara bölgesi İslâm Âlimlerinin din anlayışları, sosyo-kültürel yapıya etkileri, karizmatik nitelikleri bağlamında açıklanarak Cumhuriyet dönemi din anlayışı tipolojilerini ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. Örneklem grubu olarak Cumhuriyet döneminde yaşamış, bölge içerisinde yetişmiş ve Diyanet bünyesinde çalışmış üç dini kişilik olan Mehmet Rüştü Âşıkkutlu, Hasan Râmi Yavuz ve Mustafa Cansız seçilmiştir.Çalışmada Nitel araştırma modellerinden biri olan `durum çalışması` modeli kullanılmış olup seçilmiş üç din âliminin din anlayışlarını toplumsal ve yerel bağlamdaki gerçekliği içerisinde derinlemesine incelenme yoluna gidilmiştir. Bu yöntemle birinci aşamada âlimlerin din anlayışları, siyaset ve devlete bakışları, karizmatik özellikleri ile makro toplumsal ve mikro-yerel dini-sosyal bağlam arasındaki ilişki ve etkileşim incelenmiştir. İkinci aşamada ise karşılaştırmalı bir analiz yapılarak bu analizden hareketle bir tipleştirme denemesi yapılmıştır. Bilgi toplama tekniği olarak doküman tarama ve mülakat teknikleri kullanılmıştır.Sonuç olarak Türkiye'de Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçişte din âlimi sınıfının sosyal statüsünde bir takım değişmelerin meydana geldiği görülmektedir. Ayrıca Cumhuriyet dönemi din âlimlerinin din anlayışlarındaki farklılıkların Osmanlı dönemine göre daha fazla belirginlik göstermektedir. Bu bağlamda Of-Çaykara bölgesinde ele alınan din âlimlerin din anlayışlarında, modernist, gelenekçi ve devrimci olmak üzere üç farklı tipoloji söz konusudur. Ayrıca sosyo-kültürel yapı içerisinde söz konusu dini kişiliklerin etkilerinin nispeten azalmış olsa da halâ devam ettiği görülmektedir.

In this study, understanding of religion in the social structure of micro-Of-Çaykara of Islamic Scholars, socio-cultural effects, explained in the context of Republican era charismatic qualities of understanding of religion aimed to uncover typology. The sample group as experienced during the Republican period, grown in the region and the three religious people who worked in the Department of Religious site Mehmet Rüştü Âşıkkutlu, Hasan Râmi Yavuz and Mustafa Cansız is selected.The study is one of the qualitative research method `case study` model used is selected to have attended the three religious scholars in depth analysis of reality in the way of social and religious understanding of the local context. Understanding of religious scholars in the first step with this method, politics and government point of view, the relationship and interaction between the charismatic features of the macro social and micro-local religious and social context were examined. In the second stage of making a comparative analysis based on this analysis stereotyping trial was conducted. Information gathering techniques as scanning documents and interview techniques were used.As a result of my religious scholars in the classroom to the Republic of Turkey from the Ottoman Empire in the transition a number of changes in the social status seem to occur. In addition, the Republican era of differences in religious understanding of religious scholars shows more apparent by the Ottoman Empire. In this context, discussed in Çaykara understanding of religious scholars of religion, modernists, traditionalists and revolutionaries, including the three different typologies said. In addition, although the relatively low impact in socio-cultural structure of these religious people seem to keep still.