1989`da Sovyetlerin çekilmesinden sonraki dönemde Afganistan`daki sosyolojik unsurların Afgan siyasetine etkileri.

Abstract

Bu Çalışmada 1989 yılında Sovyetlerin Afganistan'dan çekilmesinden sonraki dönemde Afganistan'daki sosyolojik unsurların ülke siyasetine etkileri incelenmektedir. Afganistan'ın sosyal yapısıyla ilgili çok sayıda çalışma yapılmış olmasına rağmen, bu konu hakkında var olan bilgiler birbirinden farklı ve birbiriyle çelişki içindedir. Bu duruma yol açan iki sebepten söz edilebilir. Bunlardan birincisi; Afgan hükümetlerinin geçmiş dönemde ülkenin sosyal yapısıyla ilgili kapsamlı bir çalışma yaptırmamış olmasıdır. İkincisi de Afganistan'da yaşanan işgallerden ve etnik gruplar arasındaki anlaşmazlıklar sonucunda çıkan iç savaşlardan dolayı kapsamlı bir çalışmanın yapılamamasıdır. Ayrıca etnik grupların arasındaki yerleşim sınırlarında da bazı belirsizliklerin bulunması bu alanda yapılabilecek olası bir araştırmayı zorlaştırmaktadır. Bu çalışma konuyu genel olarak üç ana başlık altında incelemektedir; Öncelikle Afganistan'ın siyasi tarihi araştırılmakta ve Afganistan'ı işgal eden çeşitli imparatorluklar ve büyük güçler ile ilgili temel bilgiler verilmektedir. İkinci olarak Afganistan ulusunun hangi etnik gruplardan oluştuğu, bu grupların sahip olduğu kimlik ve yaşam şekilleri hakkında bilgiler verilmektedir. Ayrıca Afganistan'daki etnik gruplar arasında yaşanan ilişkiler de araştırma sürecinde ele alınmaktadır. Afganistan'da yaşayan halkın tamamının kendini `Afgan` olarak görmeyişi sonucunda ülke içinde yıllar boyunca ulusal birlik sağlanılamamıştır. Etnik gruplar arasındaki etno-dilsel, dinsel ve sosyal yapıyla ilgili mücadeleler günümüze kadar devam etmiştir ve yakın gelecekte kalıcı bir entegrasyonun sağlanıp sağlanamayacağı belli değildir. Son olarak ise Afganistan'daki sosyolojik unsurların Afgan siyasetine etkileri ile ilgili bilgiler verilmektedir. Bu çerçevede ülkede bulunan etnik grupların Afgan siyasetinde rolü ve siyasi partiler ile dini grupların siyasete katkısının olup olmadığı incelenmektedir. Ayrıca eldeki veriler ışığında ülkenin şimdiki duruma gelmesinin altında yatan sebepler açıklanmaya çalışılmakta ve ülkenin bu durumdan kurtulması için bazı çözüm önerileri sunulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Afganistan, etnik gruplar, dini gruplar, Bonn Konferansı, Mücahitler, Taliban Hareketi, yeni anayasa.

In this study, the effects of the sociological groups in Afghanistan on Afghan politics since the withdrawal of Soviets in 1989 have been examined. Although there have been many studies on Afghanistan's social structure, they offer information different form each other and in contradiction with each other. This fact is explained by two reasons. One is that the Afghan government has not conducted a comprehensive study regarding the sociological structure of Afghanistan. Second is that the foreign occupations and civil wars by the ethnic groups in Afghanistan have not permitted preparation of such a comprehensive study. Also the conflicts and disputes regarding the settlement lines between the sociological elements make such a study difficult. This study examines the topic under three main headings. First, Afghanistan's political history has been examined and basic information has been given regarding invasion of Afghanistan by various empires and great powers. Second, the sociological groups of Afghanistan, their cultural and identity features and life styles have been explained. Also the relationships between ethnic groups are considered over the research process. Because of that elements of Afghan people do not see themselves as `Afghan`, the national unity has been achievable in the country over the years. Ethno-linguistic, religious and social struggles between the groups have continued until now and it is not known whether a permanent social integration will be achieved in the near future. Finally, the effects of the sociological elements in Afghanistan on Afghan politics have been explained. In this context, role of the ethnic and religious groups and political parties in Afghan politics have been examined. Also the reasons underlining the present situation of the country have been studied and some alternative suggestions have been offered to solve the present crisis of the country.Keywords: Afghanistan, ethnic groups, religious groups, Bonn Conference,Mucahid Groups, Taliban Movement, new constitution.