Radyoizotop x-ışını fluoresans metodu ile küre bakibaba cevherinde Fe ve Cu miktarının tayini

Abstract

52 ÖZET Bu çalışmada; 1,5 milyon ton rezervli Küre Bakibaba cevheri X-xşmx spektrometre siyle kalitatif olarak incelen miş ve standart ilave metodu ile miktar analizi yapılmıştır. Küre Bakibaba cevheri havanda dövülerek, kurutulmuş ve 200 mesh'lik eleklerden geçirildikten sonra belli oranda selüloz katılarak spex karıştırıcıda karıştırılıp 25 ton1 da preslenerek tablet haline getirilmiştir. Uygun bir geometri tesbit edilerek, hazırlanan tablet ler Am-241 halka kaynağından çıkan 5,9 KeV enerjili Y~ışınla~ rı ile uyarıldıktan sonra çıkan karakteristik ışınları, 5,9 KeV deki yarımaksimumda ki tam genişliği (F.W.H.M.) 217 eV olan Ge(Li) sayacında pulslara dönüştürülmüş ve sayaçtan çı kan pulsların sayılmasında ND 66 çok kanallı analizörün 512 kanalı kullanılmıştır. İnceleme sonucunda cevherde demir, bakır olduğutesbit edilerek, standart ilave metodu ile bunların miktar analizi yapılmıştır. En küçük kareler metodu uygulanarak elde edilen şiddet konsantrasyon eğrilerinden Küre Bakibaba cevherinin % 2,25 oranında Cu, % 78,12 oranında Fe ihtiva ettiği tesbit edil miştir.

53 SUMMARY In this work the Küre Bakibaba ore, which has 1,5 mil lion tons reserve capacity, has been quantitavely studied by using X-ray spectrometer and analysed by standart addition method. First the Küre Bakibaba ore has been grounded in mor- ter, then dried and seaved by 200 mesh seaver. Later cellulose is added to the ore and mixed in spex mixer and pressed at 25 tons press to produce tablet specimen having suitable geometry. Tablets are exited by 5,9 KeV y-rays produced by Am-241 circular source. Than the characteristics X-rays are converted, to the pulses by Ge(Li) dedector having 217 ev full width half maximum (F.W.H.M) at 5,9 KeV. Pulses have been counted with N.D 66 512 multichannel analyser. Fe, Cu, have been found in the ore and their quantity has been determined by standart addition method. From intensity-consantration curves obtained by least mean square method, it is found that the ore contains in range of 2,25 % Cu and 78,12 % Fe.