Lisânu`l-`Arab`dan (8.yy./14.yy.) günümüze Arapça kelimelerde anlam değişikliği

Abstract

Bu çalışmanın amacı; İbn Manzûr'un (ö.711/1311) Lisânü'l-'Arab'ından günümüze ilk harfi ا (Elif)ب (Be) ت (Te) ث (peltek Se) ve ج (Cim) olan Arapça kelimelerin anlamlarını karşılaştırarak bu kelimelerde meydana gelen anlam değişmelerini ve bu değişmelerin çeşitlerini ortaya koymaktır.Çalışmanın girişinde sözlükbilim, belirlenen sözlüklerin tanıtımı, anlambilim, anlam değişmesi, anlam değişmesinde etkili olan faktörler, anlam değişimi çeşitleri hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmada Lisânü'l-'Arab başta olmak üzere üç klasik üç de modern sözlük üzerinde karşılaştırma yapılmış ve bu karşılaştırma sonucunda elde edilen kelimelerin belirlenen sözlüklerdeki anlamları ele alınmıştır. Bu kelimelerin kazandığı yeni anlamları ile ilgili birer örnek cümle verildikten sonra anlam değişiminde etkili olan anlam olayına yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise Lisânü'l-'Arab'dan günümüze yaklaşık yedi asırlık bir süreçte meydana gelen anlam değişmeleri hakkında genel çıkarım yapılmaya çalışılmıştır.

The aim of this study is to compare the meanings of Arabic words whose first letters are the first five letters of the Arabic alphabet ا , ب, ,ت ث, and ج and to put forward the occurring semantic changes and what types of changes appear.In the introductory part of the study, information about lexicography, the introduction of determined words, semantics, semantic change, factors influential upon semantic changes and types of semantic changes has been given.In the study, comprison has been made upon three classical and three modern dictionaries primarily including Lisânü'l-'Arab and the meanings of those words in the determined dictionaries obtained as a result of the comparison have been dealt with. After giving a sample sentence about the new meanings of those words, the issue of meaning which is influential upon the semantic change has been touched upon. In the conclusion part of the study, a general inference has been made about the semantic changes that occurred starting from Lisânü'l-'Arab until today including a process almost seven centuries.