Kalsiyum karbonatın kükürtdioksitli sularda çözünürlüğü

Abstract

ÖZET Sülfürlü cevherlerin kavrulması ve sıvı ve katı yakıtların yakılması esnasında atmosfere çok miktarda kükürt dioksit verilir. Bu emisyonların olduğu ortamlardan, bütün canlı ve cansız varlıklar olumsuz bir şekilde etkilenir ve çözülmesi gereken bir çevre problemi meydana gelir. Bu poblemin bir çözüm yolu, kükürt dioksiti kireç taşı veya kireç gibi bir bazla reaksiyona sokmaktır. Madenlerden ve çeşitli kimya tesislerinden atılan suların nötralizasyonunda da aynı yol izlenir. Diğer taraftan, kükürt dioksit önemli bir endüstri hammaddesidir. Çeşitli endüstriyel ara maddelerin üretiminde kullanılır.Kağıt endüstrisinde kullanılan (Ca(HS03>2), bunun iyi bilinen bir örneğidir. Bu çalışmada bir kalsiyum karbonat formu olan mermerin kükürt dioksitle doyurulmuş sularla reaksiyonu incelenmiştir.Bu heterojen reaksiyonun hızı üzerinde, tane iriliğinin, katı/sıvı oranının ve sıcaklığın etkileri tespit edilmiştir. Tane iriliği ve katı/sıvı oranı küçüldükçe mermerin çözünme hızı artmış tır. 20°C ye kadar olan sıcaklıklarda, sıcaklık arttıkça çözünme hızının arttığı, 30°C den sonra ise azaldığı gözlenmiştir. Neticede; 20°C ye kadar olan sıcaklıklarda, mermerin kükürt dioksitle doyurulmuş sulardaki çözünürlüğü için: -in (1-X) - 152.64 ( D T0-8597 ( K/S T0-366 e `3021.4/T t ` şeklinde matematik bir model önerilmiştir.

11 SUMMARY A lot of sulfur dioxide is given to atmosphere when sulfurous ores were roasted and solid and liquid fuels are fired. All living things and non-living things are affected negatively from environment where these emissions occur, and an environmental problem which has to be solved takes place. In one of the solution of this problem it is reacted sulfur dioxide with a base sush as limestone or lime. The same way,also,is followed in neut ralization of acid wastewaters from mines and various chemical plants. On the other hand, sulfur dioxide is an important industrial raw material. It is used in the production of many industrial intermediates. The production of calcium hldrosulflte (CaCHSOj^) used in paper Industry Is a well-known example. In this study; it has been investigated the reaction of sulfur dioxide saturated with marble, a form of calcium carbonate and determined effects of the particle size, the ratio of solid to liquid and the temperature on the rate of this heterogenous reaction. In result, it has been shown that the lesser the particle size and ratio of solid to liquid are the bigger the solubility rate of marble.For up to 20°C temperatures, the bigger the temperature is the bigger the solubility rate, and for after 30°C the bigger the temperature the lesser the solubility rate.İÜ Finally, up to 20 °C temperatures, It has been suggested a mathematical model for the solubility of marble In S02- saturated water as follows: -In ( 1 -X) = 1 52.64 ( D r^.8597 ( K/5 }-0.366 e -302 1 A/1 t