Toplu konut alanı üretiminde ekolojik planlama `Bir denetim modeli konut kredisi sistemi`

Abstract

ÖZET Günümüz insanının, kendisinin çevrenin sahibi değil, yalnızca büyük bir sistemin bağımlı bir parçası olduğunu anlamasıyla çevre kavramı büyük önem kazanmıştır. İnsan eylemleri içinde konut üretimi ve kullanımı, çevre sorunlarının oluşmasmda önemli yer tutar. Konut ölçeğindeki temel çevresel sorunlar; enerji kaynaklarının tüketilmesi, atıkların üretilmesi ve estetik anlayışından, işlevsellikten, çeşitlilikten uzak planlar yapılması olarak belirmektedir. XX.yuzyilda hızlı teknolojik gelişmeyle çevre sorunlarının yaygınlık kazanması ve `insan merkezli` klasik kent planlamasının sorunların çözümünde etkisiz kalması, `mekanın değişiminde doğayı koruyarak, en iyi biçimde yarar sağlamak amacıyla doğal faktörleri ekolojik bir yaklaşımla değerlendirmeyi` hedefleyen ekolojik planlamayı gündeme getirmiştir. Çalışmanın amacı, kentleşmeye bağlı çevre sorunlarını önlemek ve en aza indirebilmek için, kentsel konut ve çevre üretimi sürecinde konut ve çevre ilişkisinin kurulması ve bu ilişki çerçevesinde konut alam üretimine yönelik politika - planlama - tasarım - uygulama - denetim ve kullanım bütünlüğünün oluşturulmasıdır. Kentsel büyüme ile ekolojik yaklaşım açısından konut alanı üretiminde, enerji kullanımı ve kullanımın ekonomizasyonunun diğer planlama kriterlerine göre, tasarımı daha etkin şekilde yönlendireceği düşünülmektedir.Bu doğrultuda da konut - enerji ilişkisinin, yalnızca kullanım enerjisinin tasarrufu değil, bütün konut üretimi sürecinde enerji - maliyet - çevresel etki ilişkisi içinde değerlendirilmesi gerekir. Mevcut konut üretim sistemleri içinden, sözü edilen planlama aşamaları bütünlüğünün ve konut enerji ilişkisinin en etkin şekilde uygulamaya geçirilebileceği iki sistem; toplu konut alam üretimine yönelik konut kooperatifleri ve belediye arsaları üzerinde konut üretimi olarak belirlenmiştir. Hedeflenen planlama aşamalarının ve enerji denetiminin üretime yansıtılmasında uygulama aracı olarak kredi sistemi seçilmiştir. Bu doğrultuda da mevcut planlama anlayışı, ilgili çevre ve imar planı yasaları ve bu üretim şekline yönelik yürürlükteki kredi yönetmelikleri yeniden değerlendirilip, farklı planlama ölçeklerinde ve kredi sisteminde öneriler getirilmeye çalışılmıştır.

ABSTRACT The concept of environment has become very important after human beings have understood the fact that they are the owners of the environment, but rather they constitute a depent part of a great system. The construction and usage of houses within the scope of activities of human beings have a significant place in formation of environmental problems. The basic environmental problems related with housing come out as the consumption of energy sources, production of waste products and forming plans which don't have any concerns of esthetics, functionality and diversification. The ecological planning, which aimed at `protecting the nature in change of place and evaluating natural factors by an ecolagical approach in order to get benefits in the best form`, has come to agenda after the environmental problems have become widespread due to the rapid technological development in the 20th century and ineffectivity of classical `human based` city planning in solution of problems. The aim of this study to set up the relation between houses and environment in the process of planning and construction of houses in cities and their environment and to form the integrity of policy - planning - design - application - supervision - usage directed at allocating places for housing in order to prevent and decrease the environmental problems connected with urbanization to the minimum level.Usage of energy and economization of its usage are believe to be more influantial in guiding the design compared to other planning criteria regarding allocation of places for housing in respect to urban growth ecological approach. In this respect, the relation between housing and energy has to be evaluated not only within the consumption of energy usage, but also within the relation of energy - finance - environmental effect, meaning it has to be evaluated within the process of the whole housing planning and construction. Housing cooperatives aiming at allocation of places for mass housing and building houses in the lands of municipalities are determined as the to systems among the existing systems of house building in which the integrity of the mentioned planning stages and the relation between house - energy can be put into effect in the most effective way. The credit system has been choosen as the means of application in reflecting Ihe targetted planning stages and energy control into planning and construction of houses.The existing understanding of planning, the concerned planning laws of environment and public works and the credit by - laws directed at this form of construction are re-evaluated and proposals in different planning scales and credit system are also suggested in this study. iwns