Bireyci anarşizm ile klasik liberalizm arasındaki ilişki: W. Godwin ve M. Stirner`in bireyciliği

Abstract

ÖZET Tezde, W.Godwin ile M.Stirner'in bireycilik konusundaki yaklaşımları çerçevesinde bireyci anarşizm ile klasik liberalizm arasındaki ilişkilerin analiz edilmiştir. Tezin temel varsayımı, bireyci anarşist yaklaşımın klasik liberalizmin mantıksal bir uzantısı olduğu yolundadır. Bu varsayım çalışmanın bölümlerini oluşturan üç ana başlık altında incelenmiş, söz konusu düşünürlerin görüşleri betimlenmiştir. Birinci başlık, birey ve ussallık bağlantısıyla özgürlük kavramının ele alındığı `insan doğası` sorunudur. Bu konunun incelenmesi sonucunda, Godwin ve Sümer'in kuramsal yaklaşımlarında; sistematik olmayan, doğal, kendiliğinden insani edimlerin uyum içindeki doğal bir düzeni oluşturduğu yolundaki bir başlangıç öncülünün öne çıktığı görüşüne ulaşılmıştır. Bireyci anarşizmi liberal yaklaşıma bağlayan noktanın bu öncülde bulunabileceği ve bu değerlendirmenin aslmda negatif bir özgürlük sorunsalına dayandığı ileri sürülmektedir. İkinci başlık, birey ve devlet arasındaki dikotomik ilişkinin ve bireysellik açısından devlet ile toplum ilişkisinin incelendiği `siyasal otorite` sorunudur. İkinci bölümde, bu sorun bağlanımda, devletin Godwin ve Sümer'in yaklaşımlanndaki konumu ele alınmaktadır. Bu bölümde, gerek Godwin' in `rasyonel insan` gerek Sümer'in `biricik egoist` konusundaki değerlen-dirmelerinde devlet kurumunun özgürlük ve kendilik savaşımı bakımından temel bir `düşman` olarak belirdiği saptamasında bulunulmaktadır. Üçüncü başlık, tezde incelenen iki düşünürün mülkiyeti ve eşitlik konusundaki yaklaşımlarının ele alındığı `ekonomik yaşam` konusudur. Bu konunun incelendiği üçüncü bölümde, Godwin' in mülkiyetsizlik konusundaki yaklaşımının liberal kuramın dışında yer aldığı sonucuna ulaşılmaktadır. Godwin' in bakış açısından, mülkiyetin, onu bireysel özgürlüğün somut bir ifadesi olarak gören liberal tezlerin aksine, bireysel özgürlüğü yok eden bir öğe olduğu belirtilmektedir. Bu noktada, Sümer'in mülkiyet konusundaki görüşünün Godwin' in yaklaşımından ayrıldığı ve bu düşünüre göre, mülkiyetin,bireyselliğin önemli bir bileşeni olduğu; bundan dolayı, ortak mülkiyetin de reddedilmesi gereken bir kavram olduğu açıklanmaktadır. 119

SUMMARY The thesis intends to analyse the relation between individual anarchism and classical liberalism in the frame of the approaches of W.Godwin and M.Stirner about the individualism issue. Basic assumption of the thesis is, the individual anarchist approach is a logical consequence of the classical liberalism. This assumption is examined under three main headings that constitute the sections of the study and views of the thinkers, under consideration, are depicted. The first heading is the problem of `human nature` in which the concept of liberty and the connection between individuality and rationality are considered. As a result of exarnining this subject, it is attained to the view that; at the theoretical approaches of Godwin and Stirner, a starting premise is appeared: unsystematic, natural, spontaneous humane intercourses constitute a harmonious natural order. The second heading is the problem of `political authority` in which the relation between the state and society through the perspective of individualism, and dichotomical relation between the individual and state is examined. In the second section, through this problem context, the position of the state in Godwin's and Stirner' s approaches are considered. Either Godwin's evaluation in `rational man` or Stirner' s assumption in `unique egoist`, it is determined that the state as an institution is appeared as a fundamental `enemy` in the struggle of liberty and ownness. The third heading is `economic life` in which the approaches of two thinkers, examined in the tehsis, about the property and equality are considered. According to this section, the consequence that is reached is, Godwin's approach about the issue of propertylessness is located outside of the liberal theory. Through the perspective of Godwin, property-contrary to the liberal views that see property as a concrete expression of liberty-is agreed as a component that destroys individual liberty. At this point, it is explained that Stirner' s view about the issue of property is seperated from the Godwin's approach. 120