Ankara`nın bütüncül tarih çerçevesinde XVIII. yüzyılda Ankara (Şer`iye sicillerinin sayısal ve muhteva analizi denemesi)

Abstract

ÖZET Çalışmamız Giriş ve Sonuç bölümleri dışında dört ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde bu konuyu tercih etmemizin nedenleri ve izleyeceğimiz yöntem anlatılmıştır. Bilindiği gibi, şer' iye sicilleri Osmanlı tarihi hakkındaki en önemli belge grubudur. İlk bölümde, yeni bir yöntem denemesi olarak, şer'iye sicillerinin bir bütünlük içinde nasıl incelenebileceği anlatılmıştır. Defterlerin her biri bütün bir belge olarak kabul edilmiş ve öncelikle sayısal açıdan değerlendirilmiştir. Daha sonra ise farklı ölçütlere göre tasnif edilmiştir. Tasnilerin her biri bütün bir bilgi kaynağı olarak değerlendirilmiştir. Daha önceki çalışmalardan farklı şekilde, bilinen veya tahmin edilen olaylar ve olgular somutlaştırılmıştır. XVIII. yüzyıl Osmanlı ve dünya tarihinde önemli değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. Siciller yardımıyla ikinci ve üçüncü bölümlerde Ankara'nın XVIII. yüzyıldaki fiziksel ve demografik yapısı incelenmiştir. Son bölümün adı `Toplumsal ilişkiler bakımından Osmanlı şehri`dir. Bu bölümde, elde edilen verilerden hareketle, şehrin yönetimi, ekonomik yapısı, ticaret ve sosyal hayatı ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Aynı zamanda bu bilgiler Osmanlı tarihine de ışık tutmaktadır. Sonuç bölümünde, Ankara'nın XVIII. yüzyılı hakkındaki bilgilere yaptığımız katkılar anlatılmıştır.

ABSTRACT Our study has four main parts except Introduction and Conclusion. In the Introduction part our causes to prefer this thema and our method has been told. As it has been known, kadi registers are the most important document group about Ottoman history. In the first part, as a new method trying, how the kadi registers could be examined in a wholeness, has been told. Each of the kadi registers has been received as a whole document and first of all it has been estimated numerically. Then it has been classified through different criterions. Each of the classifications has been utilized as a whole knowledge source. As a difference from the earlier studies events and cases which are known or guesses has been concreted. There has been important changes in Ottoman and also in the world history in the eighteenth century. Moving from the kadi registers, second and third parts Ankara's physical and demographic structures in the eighteenth century has been researched. The last part's name is `Ottoman cityy through social relations`. In that part, moving the datas the administration, economic structure, trad and social life of the city has been examined in different headlines. In the conclusion part, supplement which we have done to knowlwdges about Ankara's eighteenth century has been told.