İngiliz ve Fransız seyyahlara göre 17. ve 18. yüzyıllarda ege adaları (Midilli, Sakız, Sisam, Rodos) ve çevresi

Abstract

Ege Adaları stratejik konumları itibariyle tarihin birçok devresinde olduğu gibi bugün de bulundukları konum itibariyle önemli alanlardır. Anadolu toprakları ile Batı coğrafyası arasına sıkışmış bu dağınık coğrafi birimlerin 17. ve 18. yüzyıl İngiliz ve Fransız seyyahlara göre mercek altına alınması çalışmamızın temel alanını oluşturmaktadır. Ege Adalarının ve incelediğimiz Midilli, Sakız, Sisam ve Rodos'un farklı çerçevelerden görünümlerini ortaya koyarken hareket noktamızı tarihi belge niteliği taşımakta olan seyahatnameler oluşturmaktadır.Araştırmamızın giriş bölümü ?Birinci Elden Tarihi Kaynaklar Olarak Seyahatnameler? başlığını taşımaktadır. Bu bölüm kendi içerisinde üç ayrı başlıktan oluşmaktadır. Birinci başlık altında çalışmamız sırasında yararlandığımız 16 seyyahın seyahatnamelerini tarih sırasına göre verdik. İkinci başlığımızda, seyahatnamelerin tarihi birer belge olduklarından hareketle bu belgeler hakkında sorgulayıcı bir yazı kaleme aldık. Bu bölümün son başlığında ise seyyahların gerçekleri çarpıtabileceklerinden yola çıkarak seyahatnamelerin Batı dünyasına ?hizmet? eden metinler olup olmadıklarını oryantalizm üzerine kaleme alınmış çalışmaların ışığı altında vermeye gayret ettik.Çalışmamızın birinci bölümü ?Ada? başlığını taşımaktadır. Bu bölüm ise sekiz ayrı başlıktan oluşmaktadır. Bu başlıklarda anlatılanların ortak hedefi, ada denen coğrafi birimi seyyahların söylemleriyle ve ikinci elden kaynakların anlatımlarıyla daha canlı tasvir etmektir.Tezimizin son bölümü ?Seyahatnamelere Göre Anadolu'nun Giriş Yolu ve Savunulmasında İleri Bir Karakol Olarak Ege Adaları: Midilli, Sakız, Sisam ve Rodos? dur. Bu bölümde çalışmamızın asıl konusu olan dört adayı mercek altına aldık. Midilli Adası ile başlattığımız incelememizi kuzeyden ? güneye doğru hareket ederek Sakız, Sisam ve Rodos Adası ile sürdürdük. Bu adaların dördünde de özellikle seyyahların ve kısmi olarak da ikinci elden kaynakların ağırlık verdikleri mevzular bağlamında başlıklarımızı tespit etmeyi uygun gördük. Araştırmamızın bu bölümünde seyahatnameler doğrultusunda Ege Adalarının coğrafi, siyasi ve idari, etnik, dini, sosyo ? kültürel ve ekonomik yapısını inceledik.

Aegean islands are still important areas as they were in the many phases of history as a result of their strategic locations. Focusing on these dispersed geographical units between Anatolian lands and the West by 17. and 18. Century English and French travelers, forms the basis of our study. As we put forward different views of Aegean Islands, Mytilene, Chios, Samos and Rhodos from different frames, the point where we start is the travel books, which are historical documents.Introduction chapter of our research has the title of ?Travel books as First ? Hand Historical Documents?. In this chapter, there are three separate sub - chapters. In the first of these sub - chapters, we have presented the travel books of 16 travelers chronologically, which we have made use of during our studies. In the second, we have written an interrogative writing about the travel books, from the point that these travel books are historical documents. In the last sub ? chapter of the introduction, we tried to determine whether these travel books are texts who ?service? the West, as the travelers may have falsified the facts.Chapter 1 of our study has the title of ?Island?. In this chapter there are eight sub ? chapters. Common aim of these sub ? chapters is to present a brighter depiction of the geographical unit called ?island? with the expressions of the travelers and the narration of second ? hand sources.Last chapter of our thesis is ?Aegean Islands as an Outpost in the Defense and Entrance of Anatolia for the Travelers: Mytilene, Chios, Samos and Rhodos.? In this chapter, we focused on the four islands, which are the basis of our study. We started the investigation from the island Mytilene, and continued from north to south by islands Chios, Samos and Rhodos. We found it proper to determine our sub ? chapters within the frames underlined especially by the travelers and partially by the second ? hand sources in all four of these islands. In this part of our study, we evaluated the geographical, political, administrative, ethnic, religious, socio ? cultural and economical structure of the Aegean Islands within the frames of travel books.