Bir müzik felsefesi`nin olanağı olarak Adorno`nun estetik kuramı

Abstract

Bu çalışma Adorno estetik kuramının müzik felsefesi ile olan ilişkisini inceler. Adorno'nun hakikat arayışında gelişen iki model ?negatif diyalektik ve estetik teori? müzik felsefesinin bir modeline dönüşür. On iki ses kuramı, felsefi bir temelde gelişen özel bir müzik modelidir.Batı kültüründe yaşanan kültürel nihilizm ve yıkım, yabancılaşmanın daha da gelişmesini sağlamıştır. Bu kriz sürecinde sanatın praxis bir modele dönüşerek diyalektik gelişme ile yabancılaşmayı aşacağı düşünülür. Negatif diyalektiğin praxis alanda en iyi uygulandığı model oniki ses kuramında nesnelleşir. Negatif diyalektiğin olanağı, burjuva estetik ideolojisini, kültür endüstrisini, tonalite duyarlılığını sarsar. Gelişen modern müzik felsefesi, diyalektiğin olanağı ile müziğin içkin analizini, toplumsal kritiğini ve felsefi düşünüşünü irdeler. Bu noktada model olan Schoenberg müziği, artık diyalektik bir felsefi kuram olarak algılanır. Bu müzik, kültür endüstrisi tarafından yabancılaşma ve meta fetişizmin içindeki kitlelerin yönlendirilmesine karşıdır. Schoneberg müziği, özneyi, özgür kılan ve özne-nesne alanını tamamlamadan serbest bırakan bir estetik sürece dönüşür. Adorno düşüncesinde oniki ses müziğin yüceltilmesinin temel nedeni, öznenin bir kurtuluş modeli olmasından ileri gelir.

The relationship between aesthetic theory and music philosophy are discussed in this study. Negative dialectic and aesthetic theory which develops Adorno?s search of truth transforms a model of music philosophy. Twelve tone theory is a special music model that improves philosophy-based approach.Cultural nihilism and decadence triggers alienations in the Western culture that can be named as ?crisis? and it is thought that this crisis can be exceeded through dialectic developing and alienations for transforming art as a praxis model. The best model that can be applied in the praxis of negative dialectic is becoming objective in the theory of twelve tone. The opportunity of negative dialectic demolishes the ideology of bourgeois aesthetic, culture industry and tonality sensitivity. In this period, the developing of philosophy of modern music investigates the analysis of immanent of music with the opportunity of dialectic, social critiques, and philosophy of thought. At this point, Schoenberg music which models to this music philosophy motivates as a dialectic theory that opposites of directing mass in the meta fetishism and alienations in the culture industry. Finally, Schoenberg music transforms aesthetic process which gets free object and incomplete subject-object. The fundamental reason of supporting of twelve tone music in the Adoorno?s thought arises from model of a salvation of subject.