Muhammed bin Abdu`s-Sabur Hoyi, Hulasay-i Abbasi

Abstract

XIX. yüzyılın başında Doğu Türk yazı dili sahasında kaleme alınmış Çağatayca-Farsça olan bu eseri, müstensihlerden kaynaklanan yanlışlıkların düzeltilmesi, eserin bilim âlemine tanıtılması ve bu saha ile ilgili yapılan çalışmalara katkıda bulunmak amacıyla yüksek lisans tezi olarak hazırladım.Yüksek Lisans tezimize konu olarak seçtiğimiz Muhammed bin Abdu's-Sabûr-ı Hoyî'nin Hulâsa-i Abbâsî adlı eseri, XIX asrın başlarında kaleme alınmış olmakla birlikte o dönemde yazılan sözlükler arasında önemli bir yere sahiptir.Ben, eseri Farsçadan Türkiye Türkçesine çevirisini yaparak, dizinini hazırladım ve imla özelliklerini inceledim.?Giriş? kısmında eserin yazarı Muhammed bin Abdu's-Sabûrı Hoyî ve diğer eserleri hakkında bilgi verilmiştir Yaptığımız çalışma ?Giriş?ten sonra ?İnceleme?, ?Metin? ve ?Dizin? olmak üzere üç bölümden ibarettir.Birinci bölümde eserin imla özellikleri incelenmiştir, ikinci bölüm eserin çeviri metnini içermekte ve üçüncü bölüm ise eserin gramatikal ?Dizin?ini oluşturmaktadır.Çalışmanın son kısmında ise tezi hazırlarken faydalandığımız kaynak eserler verilmiştir.

The main reasons to select this work which is written at the early years of nineteenth century in Eastern Turkish written language as the subject of our master thesis are to correct excessive mistakes caused by copysts of the book, to introduce this Persian- Chaghatai dictionary and grammar to the science world and to contribute to the studies carried out in this field.Muhammed bin Abdu?s-Sabûr-ı Hoyî?s work of which name is Hulâsa-i Abbâsî that we have selected as the subject of our thesis was written in the early years of 19th century and is one of the most significant dictionaries written in that era.Translating it from Persian to Turkish of Turkey I prepared the transcriptional text and index of the book, and reviewed its punctuation and spelling attributes.In the introduction part, information about the Muhammed bin Abdu?s-Sabûrı Hoyî, who is the writer of the book, and his other works is given. The study includes three sections following the introduction part. These are: ?Review?, ?Text? and ?Index?.In the first section, the book?s punctuation and spelling attributes are studied. The second section includes transcriptional text of the book and the third section forms the book?s grammatical ?Index?.In the last part of the study, the works to which we applied during the preparatorystage of the thesis are given as references.