Kazakistan Cumhuriyeti`nde yerel yönetim reformları: Kolhoz ve Sovhoz sisteminin çözülmesi ve yeni yapılanma

Abstract

Egemenliğine kavuştuktan sonra serbest ekonomi piyasasına girmek isteyen Kazakistan önemli reformlar yapmıştır. Bu reformlar sırasında kırsal alandaki devlet işletmeleri olan kolhoz ve sovhoz çiftlikleri özelleştirilmiştir.Kolhoz ve sovhoz çiftlikleri sosyalist dünyadaki birçok ülkenin ekonomisinde önemli yere sahip olduğundan ülke ekonomisine sağladığı katkılardan dolayı bu sistemlerin uygulandığı devletleri tarafından desteklenmiştir. Ancak bu gelişmelere rağmen çiftlikler iç ve dış çevreden kaynaklanan sorunları tamamıyla çözememiştir. Bu sorunlardan dolayı kriz yaşamakta olan geçiş devletlerinin hükümetleri onları önceki gibi desteklemek yerine özele aktarmayı tercih etmiştir.Bu çalışmanın amacı, Kazakistan'da faaliyet gösteren kolhoz ve sovhoz çiftliklerinin çözülmesini ve onların yerine geçen özel çiftliklerin durumunu incelemektir.Bu amaca ulaşmak için önce kolhoz ve sovhozların tarihsel gelişimi, mali, örgütsel ve hiyerarşik yapısı özetlenmiştir. Bundan yararlanarak kolhoz ve sovhozun çalışması günümüzde faaliyet göstermekte olan çiftliklerin çalışması ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçların değerlendirilmesinde faaliyet göstermekte olan özel çiftliklerde planlamanın yeterli derecede yapılmadığı, eğitimli uzmanların yetersizliği, özel işletmelerin çoğunun küçük olmasından dolayı örgütlenmenin basit olduğu, böyle çiftliklerde profesyonel yöneticilerin olmadığı saptanmıştır. Bununla birlikte, devlet tarafından yardımın yetersizliği, küçük işletmelerin gelirinin az olması yeni teknolojiyi ve kimyasal maddeleri kullanamama, bilimsel araştırmalar yürütememe gibi problemlerin çiftliklerin çalışmasına engel olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Sonuç olarak, Kazakistan'da faaliyette bulunan kırsal işletmelerin karşılaştığı sorunların giderilmesi için devlet bazı çalışmalar yürütmektedir, buna rağmen hükümetin kırsal alana yeterince önem vermemesinden dolayı bu çalışmalar başarısız olmaktadır.

After gaining independence, Kazakhstan made significant reforms in order to participate in market economy. During these reforms, kolkhoz and sovkhoz farms which are rural public enterprises have been privatized. Since kolkhozes and sovkhozes are contributing to economy, they have been supported by the socialist states they are in. But despite these developments, farm couldn?t solve the internal and external problems. Because of these problems, the governments experiencing crisis preferred to privatize them. Aim of this work is to examine the disintegration of these farms and the status of private farms which took their place. For this, firstly historical development of kolkhozes and sovkhozes, their hierarchical, economic and organizational structure have been summarized. By the help of this, the principles of kolkhoz and sovkhoz are compared by the private farms. In the conclusion, it is noted that private farms are bad-prepared, educated experts do not suffice, organizations are too simple since private farms are small, and there no professional managers in such farms. Moreover insufficiency of public help, shortage of income, inability to use new technology and chemical materials, inability to carry out scientific research are noted to block the privatized farms.As a result, government is carrying out some studies to solve the problems that rural enterprises in Kazakhstan encountered, but since government doesn?t give enough importance to rural area, these studies fail.